Istraživački centar MANS-a podnio je Vrhovnom državnom tužilaštvu nove krivične prijave protiv više funkcionera Demokratske partije socijalista (DPS) zbog izbornih zloupotreba uoči nedavnih lokalnih izbora koji su održani 25. maja ove godine.
Nove četiri krivične prijave su samo dio materijala koji je MANS već podnio državnom tužilaštvu tražeći da se procesuiranju kjučni akteri političke korupcije u Crnoj Gori, uključujući i izvršioce i njihove nalogodavce.
U odvojenim krivičnim prijavama za zloupotrebu službenog položaja u izborne svrhe terete se bivši gradonačelnik Glavnog grada Miomir Mugoša, njegov zamjenik Vladan Vučelić, sekretarka Sekretarijata za socijalno staranje Snežana Mijušković, izvršni direktor Agencije za izgradnju i razvoj Podgorice Nada Mugoša i predsjednik Opštine Danilovgrad Branislav Đuranović.
Prvom krivičnom prijavom obuhvaćeni su odlazeći podgorički gradonačelnik Mugoša i njegov zamjenik Vučelić zbog nezakonitog sprovođenja akcije „Evidentiramo-rješavamo“ koja je suštinski poslužila DPS-u da ostvari ogroman politički uticaj na građane Glavnog grada uoči proteklih lokalnih izbora u korist te partije.
Kao pravni osnov za pokretanje akcije poslužio je Zaključak Kolegijuma gradonačelnika Podgorice iz januara 2013. godine, umjesto odluke koju je morao da donese lokalni parlament. Pored toga, Mugoša se pozvao na Akcioni plan za borbu protiv korupcije u lokalnoj samoupravi Glavnog grada koji je usvojen tek pola godine kasnije, tačnije 31. jula 2013. godine.
Tokom akcije prikupljeni su podaci o socijalnom statusu, nelegalnoj gradnji, poreskim dugovanjima i slično za preko 10 hiljada građana, na osnovu kojih je DPS imao preciznu sliku o tome gdje se nalaze najranjivije kategorije stanovništva. Shodno tome, ova partija je mogla da kreira raspodjelu socijalne pomoći, komunalnog i infrastrukturnog opremanja lokacija, ali i izvrši pritisak zbog nelegalne gradnje i poreskih dugovanja građana i privrednih subjekata.
Bivši podgorički gradonačelnik obuhvaćen je još jednom krivičnom prijavom, zajedno sa sekretarkom Sekretarijata za socijalno staranje Snežanom Mijušković, zbog nezakonitog zaključenja ugovora za projekat „Njega starih lica u Glavnom gradu u 2014. godini“.
Naime, u januaru ove godine Glavni grad je sa Humanitarnom organizacijom Caritas Barske nadbiskupije zaključio ugovor, uprkos činjenici da Caritas Barske nadbiskupije nema licencu za pružanje njege starima. MANS je ranije objavio da se geronto program pokazao kao odličan model za ostvarivanje uticaja u predizbornom periodu, jer se njima postiže dvostruki efekat, na jednoj strani se omogućava zapošljavanje određenog broja ljudi, dok su na drugoj strani idealan način da se ostvari politički uticaj na pripadnike najstarije populacije.
Treća krivična prijava odnosi se na izvršnu direktorku Agencije za izgradnju i razvoj Podgorice Nadu Mugošu, koja je u predizbornom periodu u Glavnom gradu omogućila nezakonito sprovođenje nekoliko postupaka javnih nabavki za izgradnju saobraćajnica, čime je budžet Glavnog grada oštećen za više stotina hiljada eura.
Naime, Nada Mugoša je prekoračila ovlašćenja na način što je, suprotno Zakonu o javnim nabavkama, objavila tendere za izgradnju nekoliko saobraćajnica sa znatno većim procijenjenim vrijednostima radova nego što je bilo opredijeljeno planom javnih nabavki Agencije, ili ih uopšte nije bilo u njemu, dok su istovremeno rokovi za njihov završetak tempirani za predizborni period.
Konačno, krivična prijava protiv predsjednika Danilovgrada Branislava Đuranovića odnosi se na prekoračenje službenih ovlašćenja u vezi nezakonitog kreditnog zaduženja lokalne uprave kako bi se u predizbornom periodu rekonstruisala dva gradska trga.
Budžetom Opštine Danilovgrad za prošlu godinu nije bilo predviđeno kreditno zaduženje lokalne uprave, ali je bez Vladine saglasnosti o zaduženju i rebalansa Budžeta lokalni parlament u novembru usvojio odluku da se zaduži kod Investiciono razvojnog fonda u iznosu od 210 hiljada eura radi rekonstrukcije gradskih trgova.
Radovi na trgovima počeli su već na jesen prošle godine, dok je Investiciono razvojni fond odluku o odobrenju kredita donio tek krajem marta ove godine, kada je adaptacija trgovina maltene bila završena, što navodi na sumnju da je Đuranović zbog izbornih potreba nezakonito povlačio novac sa drugih budžetskih linija.
Ovo su samo primjeri koji govore u prilog tvrdnjama da je neohodna čvršća i bliža kontrola subjekata koji direktno i ili posredno učestvuju u izbornom procesu ili se njihovi fondovi mogu zloupotrijebiti u političke svrhe.
Ipak, i pored značajnog broja krivičnih prijava koje su podnijete protiv političkih i državnih funkcionera, ogroman dio informacija o mogućim zloupotrebama državnih fondova u partijske svrhe se i dalje krije od strane državnih institucija, uz brutalno kršenje Zakona o slobodnom priostupu informacijama.
U tom smislu je potrebna i dodatna obaveza institucijama da dostavljaju informacije relevantne za sprovođenje svih faza izbornog procesa, zbog čega je MANS i podržao formiranje posebnog skupštinskog tijela koje bi se bavilo nadgledanjem sprovođenja relevantne zakonske regulative koja se odnosi na izbore.
Izgradnja povjerenja javnosti u izborni proces će zahtijevati aktivnu ulogu kako tužilaštva u procesuiranju nosioca političke korupcije, ali takođe i crnogorskog parlamenta u kontrolisanju samog procesa i prepoznavanju prostora za unapređenje politika i praksi u ovoj oblasti.
MANS
