U jučerašnjem saopštenju ministar Gvozdenović tvrdi da je Evropska komisija ocijenila da Prostorni plan obezbjeđuje ostvarivanje integracije ekoloških faktora i zahtjeva ekonomskog razvoja i da posebno pozdravlja transparentnost javne rasprave, iako zvanični komentari dostavljeni Vladi iz Brisela, i to u pisanom obliku, govore upravo suprotno.
U zvaničnim komentarima Evropske komisije se između ostalog navodi da u Planu nedostaje jasan okvir za rješavanje konflikata izmedju energetike i zaštite životne sredine, da je osnovna slabost Plana preuranjeno određivanje rješenja, bez odgovarajuće procjene uticaja na životnu sredinu i da je potrebno organizovati transparentnu javnu raspravu.
U interpretaciji ministra Gvozdenovića, Evropska komisija je u stvari samo željela da prije vanrednog zasijedanja Skupštine na kome je bio Predlog prostornog plana pohvali rad Vlade, jer birokrate u Briselu nemaju šta drugo da rade nego da u dokumentu od tri strane izražavaju svoje zadovoljstvo.
Ovo nije prvi put da se to Ministarstvo služi klasičnim manipulacijama, kada su u pitanju komentari Evropske komisije, posebno u oblasti izgradnje velikih hidroenergetskih objekata, što je i osnovni motiv donošenja ovakvog Prostornog plana. Kada je rađena Strategija energetike, čija rješenja su zadržana u Prostornom planu, iz Evropske komisije su tražili da se ona dostavi Briselu na komentare, a odmah nakon toga iz Vlade je poručeno da ta obaveza još ne postoji, jer Sporazum o stabilizaciji i pridruživanju još uvijek nije stupio na snagu. Nakon toga, gospodin Gvozdenović je pošao u Brisel i saopštio da Evropska komisija daje punu podršku Strategiji energetike. Odmah poslije njegove posjete, ministar Gvozdenović je demantovan od strane Evropske komisije u vidu zvaničnih komentara na Prostorni plan i to upravo u oblasti energetike, koji se veoma kritički odnose prema tom dokumentu.
To nije i jedini pokušaj manipulacije javnim mnenjem. Uoči usvajanja Nacrta Prostornog plana Elektroprivreda je počela svoju kampanju zastrašivanja restrikcijama i januarskog strujnog udara. Pred usvajanje konačne verzije Prostornog plana, Elektroprivreda ponovo povećava račune za struju zahvaljujući čuvenim greškama u obračunu, zatim prijete povećanjem od 10 do 30%, a nakon otpuštanja finansijskog direktora koji je saopštio da su mjesečne subvencije za struju 2,3 miliona eura, KAP se žali da plaća previsoku cijenu struje.
U toj iskrivljenoj stvarnosti koju kreiraju, Prostorni plan i izgradnja velikih brana se nameće kao jedino rješenje, a uprkos navodnom opredjenjenju ka evropskim integracijama, ignorišu se komentari Evropske komisije. Istovremeno, svaki napor NVO sektora da ukaže na očigledne nedostatke Plana se predstavlja kao napad na razvoj Crne Gore i interese države. Niko ne postavlja pitanje zbog koga se grade nove hidroelektrane i zašto projekcije potrošnje i cijena koje će plaćati KAP nisu uzete u obzir prilikom izrade Prostornog plana, već je cilj tog dokumenta da opravda potrebu izgradnje hidroelektrana, po cijenu uništavanja životne sredine, kao najvažnije komparativne prednosti Crne Gore. I sama Evropska komisija u svojim komentarima eksplicitno navodi da je „preuranjeno determinisanje” rješenja za probleme korišćenja prostora, bez odgovarajuće procjene uticaja na životnu sredinu osnovna slabost Plana.”
Sprovođenje Prostornog plana će imati dugoročne posljedice i ova Vlada nema pravo da u samo jednom mandatu potpuno uništi prostor koji su čuvale generacije prije nas i koji treba da koriste buduće generacije. Odluka o Prostornom planu bi trebala da bude u skladu sa preporukama Evropske unije i rezultat konsenzusa, jer se samo na taj način mogu postići dugoročni razvojni i ciljevi integracije. Zato se o tako značajnom dokumentu ne bi smjelo raspravljati u sred predsjedničke kampanje, kada su partijske razlike naizraženije, i u sjenci dnevno-političkih prepucavanja.
Zbog toga pozivamo poslanike da o Prostornom planu ne raspravljaju na ovoj sjednici, već da zatraže da ga Vlada uskladi sa preporukama Evropske komisije i principima održivog razvoja, i o njemu raspravljaju tek nakon predsjedničke kampanje.
Vanja Ćalović, izvršni direktor
