Istraživački centar MANS-a otkriva kako je podgorička građevinska kompanija „Bemax“ uoči vanrednih parlamentarnih izbora 2012. godine „donirala“ izgradnju lokalnih puteva i drugih objekata u više crnogorskih opština nakon što joj je u svega nekoliko predizbornih mjeseci Ministarstvo održivog razvoja odobrilo isplatu oko milion eura za razvoj lokalne infrastrukture.
Predizborna kampanja za vanredne parlamentarne izbore u 2012. godini trajala je od 31. jula, kada su izbori raspisani, do 14. oktobra kada su održani. Tokom avgusta i septembra 2012. godine kompanija „Bemax“ u Bijelom Polju, Kolašinu i Podgorici „donirala“ izgradnju nekoliko lokalnih puteva i drugih objekata u tim opštinama, uz svesrdno odobravanje lokalnih vlasti, iako je to suprotno Zakonu o javnim nabavkama. Naime, lokalne uprave su obveznici primjene Zakona o javnim nabavkama, što podrazumijeva da se nijedan infrastrukturni objekat ne može sprovesti bez javnog tendera.
Tako je „Bemax“ u Bijelom Polju izgradio podzemni pružni prelaz i dvije trotoarske staze kroz dva prigradska naselja, za koje je saopštio da je ukupno uložio oko 200 hiljada eura. Pet dana uoči održavanja tadašnjih izbora organizovana je svečanost povodom završetka radova, a vrpcu je presjekao tadašnji ministar prosvjete Slavoljub Stijepović, uz prisustvo gradonačelnika Bijelog Polja Aleksandra Žurića i direktora Direkcije za saobraćaj Veselina Grbovića. Svi su funkcioneri DPS-a.
Podgorička kompanija je u avgustu 2012. godine „donirala“ i rekonstrukciju prigradskog puta u Kolašinu, a ostalo je zapamćeno da je gradonačelnik tog grada Darko Brajušković (takođe član DPS-a) izjavio da se nada da „Bemaxova“ mehanizacija „neće ni odlaziti“ iz Kolašina. Pored toga, „Bemax“ je i u Podgorici rekonstruisao lokalni put, u naselju Farmaci, čija je obnova najavljivana nekoliko uzastopnih godina.
Analizom finansijske dokumentacije Ministarstva održivog razvoja i turizma, odnosno Direkcije za javne radove, Istraživački centar MANS-a je došao do informacije da je kompaniji Bemax tokom trajanja predizborne kampanje odobreno 14 isplata za izvođenje infrastrukturnih radova, od čega 12 u avgustu, a po jedna u septembru i oktobru. Po istom osnovu u svim ostalim mjesecima izborne 2012. godine, „Bemax-u“ je isplaćeno tek 48.000 eura, što otvara prostor za sumnju da je novac upumpavan u Bemax kako bi se uoči lokalnih izbora kroz otvaranje infrastruktirnih objekata vršila promocija vladajuće partije i ostvarivala politička prednost na terenu.
Novac je odobren iz dva kredita čiji je korisnik Ministarstvo održivog razvoja i turizma, kojim je tada rukovodio Predrag Sekulić, a danas Branimir Gvozdenović, obojica istaknuti kadrovi vladajuće Demokratske partije socijalista (DPS). Podaci Istraživačkog centra MANS-a pokazuju da se radi o kreditima za izgradnju lokalne infrastrukture i za hitnu pomoć i prevenciju poplava, koji su zaključeni sa međunarodnim kreditorima.
Tako je po osnovu kredita za izgradnju lokalne infrastrukture „Bemaxu“ odobreno oko 333 hiljade eura za radove koji su se odnosili na modernizaciju lokalnih puteva u Mojkovcu, Pljevljima i u Bukovici. Istovremeno, iz kredita za hitnu pomoć i prevenciju poplava za podgoričku firmu je dato odobrenje za isplatu 760 hiljada eura i to za izgradnju mostova u Plavu, Andrijevici i Beranama.
Ono što je posebno zanimljivo jeste da je Direkcija za javne radove sa „Bemaxom“ neke od tih poslova ugovorila krajem 2011. godine i da su završeni početkom 2012. godine, ali je vrlo indikativno da je novac odobren baš u predizbornom periodu, odnosno neposredno uoči održavanja oktobarskih vanrednih parlamentarnih izbora.
Ovaj tekst je sačinjen uz podršku Evropske unije i Ambasade SAD u Podgorici. Za sadržaj ovog teksta odgovorna je isključivo Mreža za afirmaciju nevladinog sektora – MANS, a stavovi iznijeti u ovom tekstu se ni u kom slučaju ne mogu smatrati stavovima donatora.
Izgradnjom infrastrukture do glasova
Istraživački centar MANS-a je već objavio da je Vlada Budžetom za 2016. godinu, u kojoj će se održati parlamentarni izbori, za projekte lokalne infrastrukture opredijelila značajnu sumu novca u iznosu od 13 miliona eura, dok istovremeno i opštine raspolažu sa milionskim sredstvima u svojim gradskim kasama.
Riječ je o investicijama koje se uglavnom odnose na probijanje, rekonstrukciju ili izgradnju puteva u gradskim i ruralnim područjima, te izgradnju lokalnih mostova i vodovoda.
Investicije u lokalnu infrastrukturu predstavljaju značajan mehanizam za izborna potkupljivanja, jer se biračima u zamjenu za glas obezbjeđuje izgradnja infrastrukturnih objekata kojima se unapređuje kvalitet njihovih života.
Vladajuća DPS ovaj mehanizam je u svim ranijim godinama intenzivno koristila za političku promociju, ali je izostala bilo kakva reakcija nadležnih organa na očigledne zloupotrebe državnih resursa u izborne svrhe.
