Broj krivičnih djela procesuiranih od strane crnogorske policije, tužilaštava i sudova, a koja uključuju takozvano “nezakonito prikupljanje ličnih podataka” je i dalje na nivou statističke greške, što dodatno potvrđuje sumnje da brisanje matičnih brojeva nije imalo za cilj bolju zaštitu podataka građana jer oni objavljivanjem nisu bili ni ugroženi, već prevashodno proširenje mogućnosti svima onima koji žele da prikriju svoju imovinu i veze sa organizovanim kriminalom.
Agencija za zaštitu ličnih podataka je već objavila da od svog osnivanja nisu imali niti jednu prijavu bilo kog građanina ili kompanije zbog objavljivanja matičnog broja u javno dostupnim registrima, a sudeći po odgovorima i drugih organa, zloupotrebe ovih podataka do sada nisu ni zabilježene.
Naime, MANS je, nakon brisanja matičnih brojeva iz javno dostupnih registara zbog navodne zloupotrebe tih podataka, zatražio od institucija sudstva, tužilaštva i policije informaciju o tome koliko su krivičnih djela procesuirali u posljednjih deset godina a koja uključuju nezakonito prikupljanje ličnih podataka. Ove informacije su zatražene od osnovnih i viših sudova, vrhovnog i apelacionog suda, ali i od svih osnovnih državnih tužilaštava i Uprave policije Crne Gore.
Većina sudova koja je odgovorila na naš zahtijev saopštila da u zadnjih deset godina nisu imali niti jednu presudu za krivično djelo “nezakonito prikupljanje ličnih podataka”. Tako su odgovorili osnovni sudovi u Bijelom Polju, Beranama, Danilovgradu, Žabljaku, Kolašinu, Pljevljima, Rožajama i Herceg Novom, dok sudovi u Podgoricim Nikšiću, Cetinju i Ulcinju nisu poslali odgovore. Osnovni sud u Baru je odgovorio da je za proteklih 10 godina bilo ukupno četiri presuđena predmeta, od kojih su dva završena obustavom postupka.
U odgovoru Apelacionog suda se navodi da prema službenoj evidenciji nije bilo presuda za nezakonito prikupljanje ličnih podataka, od osnivanja tog suda. Isti odgovor smo dobili iz Višeg suda u Bijelom Polju, dok nas su nas Vrhovni sud i Viši sud u Podgorici uputili na osnovne sudove.
Slična je situacija i sa odgovorima koje smo dobili od opštinskih odjeljenja crnogorskog tužilaštva. Osnovna državna tužilaštva iz Berana, Bijelog Polja, Cetinja, Herceg Novog, Kolašina, Nikšića, Plava, Pljevalja, Rožaja i Kotora su u svojim odgovorima naveli da u proteklih 10 godina nije bilo krivičnih prijava, pa samim tim ni optuženja za krivično djelo “nezakonito prikupljanje ličnih podataka”. Osnovna državna tužilaštva u Ulcinju, Baru i Podgorici su nas uputila na Vrhovno državno tužilaštvo kao nadležno za davanje ovih informacija.
Takođe iz Uprave policije nam je saopšteno da njeni službenici u posljednjih 10 godina nisu vodili ni jednu istragu koja se odnosila na krivično djelo “nezakonito prikupljanje ličnih podataka”.
I pored ovakve prakse kada je u pitanju sigurnost podataka, nadležni iz Poreske uprave i Uprave za nekretnine su se odlučili da jednostrano uklone matične brojeve lica i kompanija iz svojih javno dostupnih registara, što još jednom potvrđuje sumnje da ključni motiv nije bila bezbjednost ličnih podataka, već obezbijeđivanje dodatne sigurnosti za kriminalace i sa njima povezane nosioce javnih funkcija, mešetarenje nekretninama i prikrivanje kršenja zakona.
Brisanje matičnih brojeva iz javno dostupnih registara predstavlja značajan korak nazad u makar formalnim naporima koji se ulažu kako bi Crna Gora napredovala u borbi protiv korupcije i organizovanog kriminala, a Uprava za nekretnine i Poreska uprava rade upravo ono što ide u prilog onima koji priželjkuju da Crna Gora što kasnije ili uopšte ne otvori pregovaračka poglavlja 23 i 24.
MANS stoga ponovo poziva nadležne u Poreskoj upravi i Upravi za nekretnine da pod hitno vrate matične brojeve u svoje javne registre koji se nalaze na internetu i pokušaju da time makar djelimično saniraju štetu po javni interes koju su napravili brisanjem matičnih brojeva.
MANS
