Evropski parlament juče je u svojoj Rezoluciji o Crnoj Gori još jednom “očitao lekciju” Vladi kada je u pitanju projekat autoputa I podsjetio je na obaveze koja je Crna Gora preuzela potpisivanjem međunarodnih sporazuma kada je u pitanju zaštita rijeke Tare kao posebno zaštićenog područja.
MANS je zadovoljan što je EP prepoznao važnost da se prati situacija na gradilištu autoputa Bar-Boljare, dionice od Podgorice do Kolašina, a posebno što je Rezolucijom o napretku Crne Gore ukazano na potrebu da široj javnosti budu dostupne blagovremene i tačne informacije o uticaju gradnje autoputa na rijeku, na čemu MANS insistira nekoliko mjeseci.
U Rezoluciji je takođe naglašena potreba da se obustave sve aktivnosti odlaganja otpada i promjena korita rijeke u skladu sa obavezama Crne Gore u vezi sa očuvanjem oblasti koje su pod specijalnom nacionalnom i međunarodnom zaštitom.
Ovim su evropski parlamentarci poslali jasnu poruku crnogorskoj vlasti – da je Tara, koji se nalazi na UNESCO-voj listi svjetskih rezervata biosfere, evropska rijeka i da neće dozvoliti njenu dalju devastaciju, na šta MANS ukazuje od oktobra, kada je objavio prve snimke sa gradilišta na Tari.
Snimci napravljeni u oktobru su pokazali su da je korito rijeke Tare na dionici nešto dužoj od 5km, u dijelu između Mateševa i Jabuke neprepoznatljivo i degradirano, sa izmještenim rječnim koritom, promijenjene strukture dna i obale sa desetkovanim biodiverzitetom i pejzažom.
Novi snimci iz novembra pokazali su da je CRBC na obje obale Tare deponovao
ogromne količine građevinskog otpada sa obližnjih gradilišta, dok je na lokaciji pored kampa Jabuka formirana cijela planina zemlje i šljunka.
Takođe se vidi da kompanija CRBC otpadne vode ispušta direktno u potok i dalje neprečišćene u rijeku Taru.
MANS je zbog ovoga protiv nadležnih podnio krivičnu prijavu Tužilaštvu, a sa grupom NVO se obratio za pomoć Evropskoj komisiji.
Očigledno je da evropske parlamentarce premijer Duško Marković i ministar održivog razvoja Pavle Radulović nijesu uspjeli da ubijede da im „vjeruju na riječ, a ne svojim očima“ i da će Tara, nakon izgradnje dionice autoputa koja će građane koštati više od milijardu eura, biti „onakva kakva je bila“.
Marković i Radulović ignosirsanjem ovog problema i nerazumijevanjem uloge civilnog društva sramote Crnu Goru i više je nego žalosno što neko sa strane u kontinuitetu mora da nas upozorava da čuvamo ono što je naše.
Smatramo da je krajnje vrijeme da Vlada Crne Gore objavi svu relevantnu dokumentaciju o autoputa, kako bi se znala njegova precizna ruta I potencijalni uticaj na zaštićena područja.
Takođe očekujemo da će EU institucije nastaviti da pomno prate ponašanje Vlade kada je u pitanju projekat autoputa, i insistiraju na zakonitosti i transparentnosti cjelokupnog procesa.
Dejan Milovac
direktor Istraživačkog centra MANS-a