Zahvaljujući programima Zavoda za zapošljavanje Crne Gore (ZZZCG), koji su objavljeni mjesec prije održavanja nedavnih lokalnih izbora u Mojkovcu, Cetinju i Petnjici, Opština Mojkovac je kandidovala pet projekata za zapošljavanje, pa je opravdana bojazan da su iskorišćeni za politički uticaj i kupovinu glasova u korist Demokratske partije socijalista, otkriva Istraživački centar MANS-a.
Istraživački centar MANS-a je prošle sedmice objavio šemu Vlade Crne Gore koja se koristi za kratkoročno zapošljavanje socijalno ugroženih kategorija preko programa ZZZCG, a primjer Mojkovca je novi dokaz koji potvrđuje kako se taj model sprovodi i u praksi.
Naime, ZZZCG je 21. oktobra prošle godine nezakonito objavio pozive za nekoliko programa zapošljavanja, kršeći time Zakon o finansiranju političkih partija i Zakon o zapošljavanju i ostvarivanju prava od nezaposlenosti. Prvi zakon izričito zabranjuje zapošljavanja u predizbornom periodu, dok drugi propisuje da se prethodno moraju definisati budžeti za sprovođenje pojedinih programa zapošljavanja kako na državnom, tako i lokalnim novoima, pa tek onda objaviti javni pozivi.
Prema dokumentaciji Istraživačkog centra MANS-a, Opština Mojkovac je preko svojih lokalnih službi kandidovala ukupno pet projekata za dva programa zapošljavanja, i to za program javnih radova i program prvog zapošljavanja srednjoškolaca.
Za program javnih radova prijave su podnijeli Služba zaštite, Javno komunalno preduzeće „Gradac“ i Turistička organizacija Mojkovac. Tako je Služba zaštite tražila zaposlenje ukupno 8 lica sa srednjim obrazovanjem, od čega tri osobe za poslove održavanja postrojenja otpadnih voda, a pet za obuku za poslove vatrogasaca.
Komunalno preduzeće je tražilo uposlenje sedam nekvalifikovanih lica za održavanje lokalnih puteva, dok je Turistička organizacija Mojkovca tražila pet lica visokog obrazovanja za poslove organizacije kulturno sportskih manifestacija, izradu i distribuciju razglednica i turističkog materijala, i slično.
Svi javni radovi su kandidovani za period zaposlenja od pet mjeseci, a s obzirom da se radi o redovnim poslovima ovih preduzeća i lokalnih organa, više je nego očigledno da se ovaj program ZZZCG koristi kao model kratkoročnog zaposlenja u predizbornom periodu, gdje se može ostvariti značajan politički uticaj na zaposlena lica.
Pored toga, sama Opština Mojkovac je podnijela prijavu i za drugi program zapošljavanja ZZZCG koji se odnosi na prvo zapošljavanje srednjoškolaca i njime je tražila zapošljenje devet lica, od čega šestoro tehničkog smjera, dvoje društvenog i jedno opšteg smjera. MANS još ne raspolaže podacima koji bi pokazali za koju će to vrstu poslova Opština Mojkovac angažovati srednjoškolce, posebno šestoro tehničkog smjera.
Istraživački centar MANS-a je ranije objavio da programi ZZZCG, posebno program pod nazivom javni radovi, predstavlja idealan model za zloupotrebu državnih fondova u izborne svrhe. Ovaj program se zvanično sprovodi u cilju zapošljavanja takozvanih „teže zapošljivih lica“, poput korisnika socijale i novčanih pomoći, pripadnika RAE polupacije ili lica sa invaliditetom.
Najnoviji primjer ovih zapošljavanja u Mojkovcu otvara ogroman prostor za sumnju da Vlada u sprezi sa ZZZCG i opštinam, kroz zloupotrebu državnih fondova, na terenu ostvaruje političku premoć radi kupovine glasova u korist vladajuće Demokratske partije socijalista.
Ovo istraživanje urađeno je uz podršku Evropske unije i Ministarstva inostranih poslova Švajcarske. Sadržaj istraživanja predstavlja mišljenje MANS-a i ne odražava stavove donatora.
Program javnog rada korišten kao model i uoči izbora 2012
Podaci Istraživačkog centra MANS-a pokazuju da je i uoči vanrednih parlamentarnih izbora, program javnog rada (za održavanje postrojenja otpadnih voda) u Mojkovcu iskorišćen kao model za kratkoročno zaposlenje pet lica.Naime, ovim licima su zarade isplaćivane od juna do novembra 2012. godine, a indikativno je da su još u decembru bila na platnom spisku Opštine Mojkovac, kada im je zarada isplaćena iz budžeta Komunalne službe. Ovaj projekat nije sprovođen u 2013. godini.
Inače, simptomatično je da je paralelno sa okončanjem parlamentarnih izbora, u opštini Mojkovac sproveden još jedan javni rad pod nazivom „Čišćenje javnih površina“, zahvaljujući čemu su od novembra 2012. godine do januara 2013. godine bila uposlena 3 nekvalifikovana lica.
Odbornica DPS-a nezakonito zapošljava u Domu zdravlja
Raspoloživi podaci Istraživačkog centra MANS-a pokazuju da je odbornica DPS-a Ikonija Minić, koja je direktor Doma zdravlja u Mojkovcu, uoči vanrednih parlamentarnih izbora 2012. godine, ali i prošlogodišnjih predsjedničkih izbora, sa većim brojem zaposlenih zaključivala nezakonite ugovore o radu, što se može tumačiti kao vid pritiska da se na izborima glasa za vladajuću partiju.
Tako je Minić uoči parlamentanih izbora sa četiri zaposlena zaključila sporne ugovore, dok su neposredno prije predsjedničkih izbora sa još pet lica zaključeni ugovori o radu. Uglavnom se radi o mjesečnim ugovorima, koji se kontinuirano produžavaju, što je idealan način za politički uticaj na zaposlene, dok se sa druge strane brutalno krše njihova radna prava. Pored toga, Minić je uoči raspisivanja parlamentarnih izbora zaposlila i dva pripravnika.
Inače, MANS je prije nekoliko mjeseci objavio podatke o nezakonitim zapošljavanjima u osnovnoj i srednjoj školi u Mojkovcu, gdje je čak 47 lica u izbornom periodu dobijalo različite vrste ugovora o radu. U međuvremenu je MANS zatražio postupanje inspekcije rada, nakon čega je najmanje 15-tak ljudi dobilo stalno zaposlenje.
„Gradac“ upošljava od rukovanja buldožerom do domaćice kapele
Sličnu praksu spornih zapošljavanja uoči izbora MANS je utvrdio i kod Javnog komunalnog preduzeća „Gradac“, kojim rukovodi Radoslav Medojević, prezimenjak gradonačelnika Mojkovca Dejana Medojevića.
Ono što je u slučaju komunalnog preduzeća poseban kuriozitet jeste da Medojević sa ukupno šest lica već dvije godine zaključuje mjesečne ili dvomjesečne ugovore o obavljanju različitih vrsta poslova, pri čemu sa nekima zaključuje ugovore o djelu, a sa nekima ugovore o nalogu.
Upravo ovaj model ugovora o nalogu je iskorišten i uoči parlamentarnih izbora 2012. godine, kada su sa dva lica od septembra do novembra zaključeni ugovori o rukovanju buldožerom i za domaćicu kapele.
Očito je da se radi o ugovorima koji spadaju u redovne poslove komunalnog preduzeća, ali se na ovaj način obezbjeđuje kratkoročno izborno zapošljenje radi kupovine glasova.
