Rad Komisije za tehnički pregled radova na izgradnji autoputa Bar – Boljare i ugrađivanje betona bez procjene kvaliteta
Državna komisija za tehnički pregled radova na izgradnji autoputa Bar – Boljare, dionica Smokovac – Mateševo, osnovana je u maju 2015. godine, po započinjanju radova na izgradnji prve dionice autoputa. U njenom sastavu je 27 domaćih stručnjaka i predstavnika institucija, koji koordinisano vrše tehnički pregled radova izvedenih na autoputu. Aktom o osnivanju komisije propisano je da je njen rad poslovna tajna, i da nijedan njen član nema ovlašćenja da van iste saopštava bilo kakve podatke u vezi sa njenim radom i djelokrugom.
Komisija, čiji rad se finansira iz budžeta, šalje periodične izvještaje Ministarstvu saobraćaja i pomorstva i Ministarstvu održivog razvoja i turizma, od kojih je MANS iste i tražio posredstvom Zakona o slobodnom pristupu informacijama, nastojeći da dođe do svih podataka u vezi sa devastacijom rijeke Tare radovima na izgradnji poddionice 4.4.1, čije se gradilište dobrim dijelom naslanja na Taru.
Ipak, oba ministarstva odbila su zahtjeve, obrazlažući takvu odluku potrebom da se zaštiti „bezbjednost autoputa“, ali i činjenicom da je rad komisije proglašen „poslovnom tajnom“.Ipak, tražene izvještaje o pregledu radova na poddionici u blizini Tare, na kraju je dostavila Poslovna jedinica za upravljanje projektom izgradnje autoputa Bar – Boljare kompanije „Monteput“, koja je pod ingerencijom Ministarstva saobraćaja i pomorstva.
Kada su u pitanju izvještaji, MANS se u svojoj analizi fokusirao na postupanje nadležne komisije prilikom kontrole radova na objektima čija izgradnja je imala poseban uticaj na rijeku Taru i oblast koja je pod posebnom UNESCO zaštitom. Na taj način, posebna pažnja posvećena je analizi izvještaja koji su u vezi sa radovima na izgradnji mostova Tara 1 i Tara 2, kao i petlje Mateševo. Analizirana su ukupno 54 izvještaja koja su nam dostavljena posredstvom Zakona o slobodnom pristupu informacijama.
Izvještaji su pokazali da radove na izgradnji poddionice 4.4.1 dominantno izvodi „China Road and Bridge Corporation“ (CRBC), dok je 2018. godine, otkad isti datiraju, tamo još uvijek bila angažovana i kompanija „Skladgradnja“ Split iz Hrvatske, koja je u međuvremenu izašla iz posla, a CRBC preuzeo njene poslove. Većina analiziranih nalaza sadržala je konstatacije komisije o određenim nedostacima i nepoštovanju preporuka donijetih u prethodnim izvještajima a u vezi sa procedurama na izgradnji mostova Tara 1 i Tara 2, kao i petlje Mateševo, a u svega nekoliko izvještaja komisija je konstatovala da se radovi izvode u potpunosti u skladu sa procedurom.
Ključne zamjerke Komisije za tehnički pregled radova bile su:
- nisu prikazani projekti ugrađenog betona i armature
- ne prezentuju se rezultati tekućih ispitivanja ugrađenih materijala
- ispitivanja materijala nisu dala zadovoljavajuće rezultate; naloženo ponovno sabijanje
- nisu prezentovana rješenja o odabiru glavnog inženjera
- nisu prezentovana rješenja o odabiru inženjera za pojedinačne faze
- geološke izvještaje ne potpisuje imenovano lice za tu fazu projekta.
Najkrupnije otkriće bilo je da je u septembru 2018. godine komisija zaključila da “Projekat betona i metodologija izvođenja za izgradnju i stubova mosta Tara 2 nije zvanično usvojen – odobren od strane inženjera/nadzora, iako su radovi na izgradnji stubova u toku.“ Suštinski, to znači da je CRBC izvodio radove na izgradnji mostova koristeći beton za koji nisu posjedovali adekvatnu procjenu kvaliteta, što je i rezultiralo istraživačkom pričom MANS-a, objavljenom u aprilu 2019. godine.
Ovdje možete preuzeti kompletnu studiju u PDF formatu.