Ministarstvo uređenja prostora ponovo manipuliše javnošću kada saopštava da nijesu poznate lokacije koje su predložene za izgradnju trafostanice na crnogorskom primorju i trase dalekovoda ka Pljevljima, koje su potrebne za realizaciju postavljanja podmorskog kabla sa Italijom.
U Odluci o izradi Detaljnog prostornog plana za koridor dalekovoda od crnogorskog primorja do Pljevalja i podmorski kabal, koja je objavljena u Službenom listu 20. maja ove godine, planerima su sugerisane lokacije koje treba da uzmu u razmatranje.
Tako je za izgradnju trafostanice 400/110 kV i konvertorskog postrojenja na Crnogorskom primorju sa optičkim čvorištem, koje će zauzeti površinu od 160 hiljada kvadrata, predložena samo jedna lokacija, i to Blato u Lastvi Grbaljskoj.
Prema informacijama koje su dostupne MANS-u, Ministarstvo je u oktobru 2009. godine tražilo od Opštine Tivat da „obezbijede planske preduslove za realizaciju projekta podmorskog kabla“, gdje je za ulazak kabla jednosmerne struje u more predložilo lokaciju od naselja Bigovo do uvale Dobra luka.
U dopisima koje je Opština Tivat dostavila MANS-u, na osnovu zahtjeva o slobodnom pristupu informacijama, proizilazi da je potom formirana radna grupa, pod rukovodstvom Ministarstva ekonomije, koja je odustala od lokacije Oblatno, pošto je planirana za visoki turizam.
Umjesto te, radna grupa predlaže da trafostanica sa konventorskim postrojenjem bude izgrađena u Lastvi Grbaljskoj, i taj predlog Ministarstvo uređenja prostora unosi u Odluku o izradi Detaljnog prostornog plana.
Takođe, u Odluci se kao lokacije „od interesa za ulazak kabla u more, izdvajaju Rt Jaz, uz zapadnu ivicu plaže Jaz, koristeći ulazak tamošnjeg potoka u more i Rt Platamuni, zapadno od plaže Ploče“.
Za prolazak dalekovoda ka Pljevljima predložene su dvije varijante – istočna i zapadna, koje su detaljno opisane i obje prolaze kroz Nacionalni park Lovćen. Čak više, iz Ministarstva preciziraju da treba „pažljivo voditi trasu kroz zonu III stepena zaštite nacionalnog parka“.
U Odluci je, inače, precizirano da je obuhvat DPP koridor širine približno 1 kilometar na potezu Pljevlja-Čevo-Crnogorsko primorje-Italija.
Interesantno je da se u ovom dokumentu otvoreno priznaje da je Italiji potrebna struja. Naime, kao jedna od stavki koristi izgradnje podmorskog kabla navodi se „veoma podsticajan signal za nove izvore električne energije, posebno za obnovljive koji nedostaju Italiji, jer se preko 80 % proizvodi iz termoelektrana“.
Takođe se ocjenjuje da se „zbog vjerovatno velike razlike u cijeni električne energije između Crne Gore i Italije očekuje veliko interesovanje za pristup prenosnom kapacitetu podmorskog kabla, nego što je kapacitet kabla, što bi trebalo uvećati njegovu tržišnu vrijednost i prihode od eksploatacije“.
Ovim se još jednom potvrđuje da će od energetskih projekata dominantnu korist ostvarivati Italijani, a ne država, iako će crnogorske poreske obveznike sve to koštati milione eura.
Ines Mrdović
Programski asistent za urbanizam