Uprkos milionskim dugovima, veći broj crnogorskih opština u kojima će se 25. maja održati lokalni izbori, krajem prošle i početkom ove godine kreditno se zadužila kako bi mogla da realizuje infrastrukturne objekte na gradskom području, što je jedan od mehanizama koje partije, prvenstveno Demokratska partija socijalista, koriste za ostvarivanje većeg političkog uticaja na terenu, pokazuju podaci Istraživačkog centra MANS-a.
Tako je Opština Danilovgrad, zbog rekonstrukcije Gradskog trga čija se gradnja upravo privodi kraju, u novembru prošle godine odlučila da dodatno zaduži svoje građane, uprkos tome što se njen ukupni dug procjenjuje na oko 2,8 miliona eura. Opština se zadužila kod Investiciono razvojnog fonda u iznosu od 210 hiljada eura, dok je nekoliko mjeseci ranije usvojila odluku da se gradsko komunalno preduzeće zaduži za 300 hiljada eura za izgradnju novog groblja.
I dok se ova opština kreditno zadužuje da bi mogla da gradi uoči izbora, podaci Istraživačkog centra MANS-a pokazuju da je od Ministarstva finansija tražila da joj se odloži dug za plaćanje poreza i doprinosa na zarade zaposlenih u iznosu od 191 hiljada eura, što joj je krajem marta ove godine i odobreno, odnosno plaćanje poreza joj je prolongirano do kraja juna tekuće godine.
Kada je riječ o Glavnom gradu Podgorici, koji je deset dana uoči izbora veliko gradilište, jedan od većih infrastrukturnih projekata koji se upravo realizuje jeste izgradnja vodovodno-kanalizacione mreže na Starom aerodromu. Za ovaj projekat kredit od 3,5 miliona eura je obezbijeđen u junu prošle godine kod Investiciono razvojnog fonda, a tajming realizacije investicije poklopio se sa periodom uoči izbora.
Lokalni parlament Bara, čija se ukupna dugovanja procjenjuju na preko sedam miliona, je u decembru prošle godine donio odluku da se kreditno zaduži u iznosu od 300 hiljada eura kod Prve banke, pod veoma nepovoljnim uslovima, odnosno kamatom od 12 odsto.
I većina opština na sjeveru zemlje se zadužila za infrastrukturne projekte. Tako je Opština Rožaje još budžetom za prošlu godinu bila planirala da obezbijedi kredit od 300 hiljada eura, ali je odluka prebačena za predizborni period ove godine, pa je lokalni parlament krajem januara odlučio da se zaduži za pomenuti iznos, a za potrebe izgradnje infrastrukture.
Inače, Opština Rožaje se u 2013. godini zadužila kod Vlade, u iznosu od 1,2 miliona eura, za projekat vodosnadbijevanja i otpadnih voda, dok će samo po osnovu kamata i dugova iz ranijeg perioda ove godine iz lokalne kase morati da izdvoji oko 350 hiljada eura.
Opština Plav, čiji su godišnji prihodi ispod tri miliona eura, planirala je da se u godini lokalnih izbora zaduži za 600 hiljada eura, i pored toga što će po osnovu kamata i glavnice za ranije dugove do kraja ove godine iz lokalne kase morati da opredijeli preko 800 hiljada eura.
I Bijelo Polje, prema onome što je ranije objavljeno u medijima, spada u red najzaduženijih sa dugom od preko osam miliona eura, a samo za ovu godinu je planirala da za kamate isplati 300 hiljada eura, dok će za otplatu ranijih dugova izdvojiti dodatnih 1,1 miliona eura. Ta Opština je krajem prošle godine odobrila da se komunalno preduzeće zaduži za 160 hiljada eura.
Kada je riječ o Opštini Pljevlja, ona je planirala da se u 2014. godini zaduži za 1,3 miliona eura, dok su njene obaveze za dugove iz ranijih godina blizu sedam miliona eura. Podaci Istraživačkog centra MANS-a pokazuju da je u februaru Opština sa Vladom zaključila ugovor o kreditu za projekat vodosnadbijevanja i otpadne vode u iznosu od 2,6 miliona eura, od čega se 170 hiljada odnosi na ovu godinu.
Pored toga, Opština Pljevlja je u februaru ove godine zaključila sa Erste bankom ugovor o overdraft kreditu u iznosu od 100 hiljada eura za poboljšanje dnevne likvidnosti u poslovanju, a po kamati od devet odsto, dok se u julu prošle godine zadužila za pola miliona eura kod Atlas banke, takođe po kamatnoj stopi od devet odsto godišnje.
Sve prethodno navedeno ukazuje da lokalne samouprave očigledno nijesu mnogo vodile računa o finansijskoj održivosti lokalnog budžeta, već su zbog izbornih potreba pokušale da i kreditima obezbijede dodatna sredstva za infrastrukturne radove, kako bi na taj način moglo da se terenski utiče na birače.
Ovo istraživanje urađeno je uz podršku Evropske unije i Ministarstva inostranih poslova Švajcarske. Sadržaj istraživanja predstavlja mišljenje MANS-a i ne odražava stavove donatora.
