MANS upozorava da su u Ministarstvu poljoprivrede i ove godine spremni za terenski rad:
Ministarstvo poljoprivrede i ruralnog razvoja će u izbornoj 2016. godini raspolagati sa kreditnim sredstvima u iznosu od četiri miliona eura za realizaciju projekata za koje se ranije pokazalo da se u predizbornim periodima u značajnoj mjeri koriste za „upumpavanje“ novca radi ostvarivanja političke prednosti Demokratske partije socijalista (DPS) na terenu.
Riječ je o dva kredita od kojih prvi iznosi tri miliona i odnosi se na dodatno finansiranje za Projekat Institucionalni razvoj i jačanje poljoprivrede, poznatiji kao MIDAS, koji je Ministarstvo poljoprivrede kojim upravlja ministar Petar Ivanović, zaključilo sa Svjetskom bankom. Drugi kredit od milion eura ugovoren je sa Međunarodnim fondom za razvoj poljoprivrede pri Ujedinjenim nacijama i namijenjen je za jačanje infrastrukture u ruralnim područjima.
MIDAS se realizuje od 2009. godine i najveći dio Programa je namijenjen poljoprivrednicima, koji dobijaju bespovratna sredstva u iznosu 50, odnosno 60 odsto planirane investicije. Nakon četiri objavljena poziva MIDAS je trebalo da bude završen sredinom 2014. godine, ali ga je Vlada te godine produžila obezbjeđujući sredstva iz Investiciono razvojnog fonda (IRF).
Indikativno je da je Program bio produžen u godini u kojoj su održani lokalni izbori u većini crnogorskih opština, a raniji podaci Istraživačkog centra MANS-a pokazali su da je IRF u periodu prije raspisivanja majskih izbora iz MIDAS-a podijelio blizu 800 hiljada eura za 35 poljoprivrednih kredita u šest izbornih opština, od čega je polovina novca dodijeljena farmerima u glavnom gradu Podgorici.
U istom periodu, IRF je kreditno podržao još samo osam poljoprivrednika iz drugih neizbornih opština, za šta je izdvojio 185 hiljada eura, pa je više nego očigledna sumnja da je intenzivirao isplatu kredita baš u izbornim gradovima. Pored toga, Vlada je program MIDAS intenzivno koristila i uoči vanrednih parlamentarnih izbora 2012. godine, kada je ekspresno objavila poziv za dodjelu poljoprivrednih grantova svega desetak dana uoči održavanja izbora.
U vezi sa razvojem infrastrukture u ruralnim područjima koji sprovodi Ministarstvo poljoprivrede, Istraživački centar MANS-a je više puta ukazivao da je to jedan od najčešće korišćenih mehanizama koje vladajuća DPS koristi u izbornim ciklusima radi političke promocije na terenu i uticaja na izbornu volju birača. To je naročito izraženo u sjevernom dijelu zemlje kao veoma nerazvijenom području.
MANS je ranije objavio da je državnim budžetom kod Ministarstva poljoprivrede kroz program „vodoprivreda“ za projekte lokalne infrastrukture projektovano 550 hiljada eura, što je 60 hiljada više nego u prethodnoj godini. Ta sredstva se većinski usmjeravaju za izgradnju seoskih vodovoda.
Pored toga, na programu „ruralni razvoj“ Ministarstva poljoprivrede opredijeljeno je 820 hiljada eura, odnosno 20 hiljada više nego u 2015. godini, a sredstva sa te budžetske linije uglavnom se koriste za nabavku bistijerni, vodovodnog materijala, probijanja i nasipanja puteva…
Izborni ciklusi iz ranijih godina pokazali su da izgradnju projekata za ruralna područja koje sprovodi Ministarstvo poljoprivrede obično prati intenzivna kampanja resornih ministara po terenu, te jaka medijska kampanja, naročito od informativnih kuća koje slove za bliske Vladi Crne Gore.
Konačno, kada se zna da Ministarstvo poljoprivrede raspolaže višemilionskim sredstvima za isplate premija farmerima i podršku poljoprivrednoj proizvodnji kroz Agrobudžet, jasno je da postoji ogroman prostor za potkupljivanja uoči parlamentarnih izbora koji će biti održani u ovoj godini.
Ovaj tekst je sačinjen uz podršku Evropske unije i Ambasade SAD u Podgorici. Za sadržaj ovog teksta odgovorna je isključivo Mreža za afirmaciju nevladinog sektora – MANS, a stavovi iznijeti u ovom tekstu se ni u kom slučaju ne mogu smatrati stavovima donatora.
I dalje se kriju podaci o novcu iz Abu Dabi Fonda
Prema nedavnim izjavama koje su se mogle čuti od čelnika Ministarstva poljoprivrede, od 50 miliona miliona dolara ugovorenih sa Abu Dabi Fondom za razvoj poljoprivrede povučena je prva tranša u iznosu od 15 miliona dolara.
Kreditna sredstva će dobiti kompanije “Mesopromet”, “Goranović”, “Milkraft” i “Vektra Jakić”, čiji se vlasnici u javnosti povezuju sa vladajućom partijom. U praksi, ti krediti u izbornoj godini mogu značiti otvaranje novih radnih mjesta i mogućnost da se upošljavaju lica koja su bliska DPS.
Ministarstvo poljoprivrede krije sva dokumenta koja se odnose na kredit potpisan sa Abu Dabi Fondom, za koji je Vlada izdala garanciju.
I premije isplaćivane uoči izbora
Istraživački centar MANS-a je ranije objavio da je u udarnom mjesecu uoči predsjedničkih izbora 2013. godine, Ministarstvo poljoprivrede i ruralnog razvoja isplatilo farmerima oko 2,2 miliona eura po osnovu subvencija za poljoprivrednu proizvodnju, dok je u narednih nekoliko mjeseci isplatilo osam puta manje, odnosno oko 270 hiljada eura.
Riječ je o premijama u stočarskoj i ratarskoj proizvodnji (u taj obračun ne ulaze premije za mlijeko), koje se poljoprivrednim proizvođačima isplaćuju u periodu od februara do kraja juna svake godine, a prema broju grla stoke i površini poljoprivrednih zasada koje su imali u prethodnoj godini.
Uoči izbora Minstarstvo izmišljalo nove programe
Uoči majskih lokalnih izbora 2014. godine, Ministarstvo poljoprivrede i ruralnog razvoja je prvi put osmislilo posebne linije podrške za poljoprivrednike koji se bave povrtlarstvom i maslinarstvom u iznosu od 300 hiljada eura, i pored toga što su slični programi pomoći gazdinstvima već postojali u okviru Agrobudžeta.
Kada se ima u vidu da se povrće najviše proizvodi u Zeti, a maslinarstvom se uglavnom bave u Baru, da su upravo ti poljoprivrednici godinama negodovali što im država nije obezbijedila uslove za normalan rad, više je nego indikativna bila namjera Vlade da im baš izborne godine pomogne sa dodatnim programima.
Agrobudžet za 2016. godinu trebalo bi uskoro da bude usvojen.
