Procedura podrazumijeva da kineska kompanija odredi podizvođača, zatim za njega traži saglasnost Ministarstva saobraćaja i kada je dobije, onda pristupa zaključenju podizvođačkog ugovora
Tri i po godine od zvaničnog početka izgradnje dionice autoputa Smokovac-Mateševo, vrijednost podizvođačkih ugovora dostigla je 404 miliona eura, što je polovina ugovorene cijene radova.
Crnogorskoj kompaniji “Bemax”, pripao je najveći dio kolača, pokazuju podaci “Monteputa”, koji je zadužen za realizaciju projekta autoputa.
Prema ovim podacima iz apstrakta ugovora, dostavljenim Mreži za afirmaciju nevladinog sektora (MANS), “Bemax” je dobio poslove vrijedne čak 234 miliona eura ili skoro 30 odsto od ukupne ugovorene cijene dionice!
Dobro su prošle i neke druge poznate crnogorske firme.
Ugovorom o izgradnji dionice autoputa Smokovac-Mateševo, propisano je da kineska kompanija “CRBC” angažuje domaće kompanije kao podizvođače, i to u obimu od najmanje 30 odsto od ugovorene cijene, što je iznos od 242 miliona eura.
Procedura podrazumijeva da kineska kompanija odredi podizvođača, zatim za njega traži saglasnost Ministarstva saobraćaja i kada je dobije, onda pristupa zaključenju podizvođačkog ugovora.
Na osnovu Zakona o slobodnom pristupu informacijama, MANS je od Monteputa dobio 73 takozvana apstrakta ugovora, koje je kineska kompanija zaključila sa podizvođačima kao samostalnim firmama ili kao konzorcijumima.
Analiza dostavljene dokumentacije pokazuje da je sredinom 2018. godine vrijednost podizvođačkih radova dostigla 404 miliona eura ili polovinu vrijednosti Ugovora za cijelu dionicu.
Čak 90% tog iznosa ili 367 miliona eura ugovoreno je sa šest podizvođača.
Najveći dio kolača pripao je podgoričkoj kompaniji “Bemax”, koja je dobila više od 234 miliona eura vrijednih poslova, što je 29 odsto u odnosu na ukupnu cijenu Ugovora o izgradnji dionice Smokovac-Mateševo, ili 58 odsto od vrijednosti svih podizvođačkih ugovora.
Na drugom mjestu je firma “Skladgradnja” iz Splita, čiji su podizvođački ugovori vrijedni 42 miliona eura.
Slijedi podgorička kompanija “Cijevna Komerc” sa 36 miliona i 600 hiljada eura, pa nikšićki “Ramel” sa 24 i po miliona.
“Montenegro Petrol” iz Podgorice ugovorio je poslove vrijedne 21 milion eura.
Na posljednjem mjestu su “Putevi” iz Užica, sa osam miliona i 700 hiljada eura ugovorenih radova.
U MANS komentarišu da je iz ovih podataka jasno da je sada već kontroverzni “posao vijeka” dominantno posao za podgorički “Bemax”, gdje zahvaljujući njemu obrću enorman profit na račun crnogorskih građana, koji istovremeno plaćaju najskuplji kilometar puta u Evropi.
“Bemax je kompanija koja se prije više godina pojavila niotkuda, i koja je odmah, bez bilo kakvog iskustva, počela da dobija najvrednije državne poslove, i sada vidimo da grade trećinu dionice autoputa Smokovac-Mateševo. Ispada da se iz državne kase preliva u kase privatnih kompanija, imajući u vidu da se sa druge strane država odrekla niza prihoda koje je inače mogla da ostvari, treba li pominjati da su oslobođeni plaćanja PDV, carina, da su oslobođeni plaćanja naknada za korišćenje građevinskog kamena”, istakla je Ines Mrdović (MANS).
Ugovorom o izgradnji dionice Smokovac-Mateševo je propisano da je izvođač radova, odnosno kineska kompanija “CRBC”, odgovorna za plaćanja podizvođačima, ali MANS-u nije dostavljena dokumentacija koja bi pokazala koliko je do sada isplaćeno podizvođačima angažovanim na Projektu izgradnje dionice Smokovac-Mateševo.
Matija Otašević
