Izmjene i dopune Zakona o finansiranju političkih partija moraju biti usvojene na sjednici Skupštine koja počinje sjutra ukoliko Crna Gora želi da pošalje poruku domaćoj i međunarodnoj javnosti da je konačno spremna da stvori uslove za borbu protiv političke korupcije na najvišem nivou, što je prioritet broj jedan naše zemlje u procesu EU integracija.
Brojni evropski zvaničnici su crnogorskoj vlasti poslali poruku da je usvajanje izmjena i dopuna Zakona o finansiranju političkih partija ključno kako bi se vratilo povjerenje građana u izborni proces i kako bi se stalo na put zloupotrebama državnog novca i ovlašćenja za potrebe izbornih kampanja. Poslednji je to učinio i komesar za proširenje EU Štefan File koji je, tokom rasprave o Rezoluciji o napretku Crne Gore u Evropskom parlamentu, pozvao na hitno usvajanje ovog Zakona.
Sadašnja situacija u kojoj DPS kao partija na vlasti brutalno kupuje glasove pred svake izbore koristeći državni novac i zapošljavanje u državnoj upravi je neodrživo u zemlji koja jednog dana pretenduje da postane punopravna članica EU. Ponašanje visokih funkcionera vlasti koji pred izbore besomučno daju jednokratne socijalne pomoći, subvencije, kredite, opraštaju poreze i dugove za struju i komunalije te zapošljavaju u državnim i lokalnim organima, samo kako bi svojoj partiji pribavili što veći broj glasova, nepoznanica je za razvijene demokratske zemlje u Evropi i šire.
U isto vrijeme, dok partija na vlasti zloupotrebljava ogromne resurse države i opština za potrebe svoje kampanje, zbog rupa u postojećem Zakonu o finansiranju političkih partija, ne postoji institucija koja bi te zloupotrebe trebala da procesuira i da kažnjava funkcionere koji su odgovorni za te zloupotrebe. Državna izborna komisija se još uoči prethodnih parlamentarnih izbora proglasila nenadležnom za ove vrste postupaka, dok državno tužilaštvo najveće zloupotrebe ignoriše kako se ne bi zamjerilo svojim šefovima u vladajućoj partiji.
Zbog toga je neophodno hitno usvajanje izmjena i dopuna Zakona o finansiranju političkih partija kojim je propisana jasna obaveza da Državna izborna komisija preko mehanizma administrativne istrage procesuira sve slučajeve u kojima postoji sumnja na zloupotrebe državnih resursa i ovlašćenja za potrebe izbornih kampanja. Takođe, novim izmjenama zakona se Državnoj izbornoj komisiji u ruke daju mehanizmi kojima funkcionere koji vrše takve zloupotrebe može adekvatno kazniti.
Takođe, izmjenama Zakona se predviđaju i brojne druge zabrane korišćenja državnih sredstava i imovine tokom izbornih kampanje, kako bi se spriječila vlast koja u rukama ima poluge moći da kupuje glasove i time u neravnopravan položaj dovede sve ostale učesnike u izbornoj utakmici, što onda dovodi u pitanje i samu svrhu izlaska na izbore, kako drugih političkih partija tako i građana. Nove zabrane su formulisane na osnovu brojnih zloupotreba koje su identifikovane kroz aferu “Snimak” ali i kroz višegodišnji istraživački rad MANS-a na osnovu kojeg su podnijete i brojne krivične prijave protiv najviših funkcionera u ovoj državi.
Imajući u vidu da je usvajanje izmjena i dopuna Zakona o finansiranju političkih partija trenutno ključni domaći ali i spoljno-politički prioritet Crne Gore, pozivamo Skupštinu da konsenzusom i bez odlaganja usvoji ovaj zakon, te da omogući njegovu momentalnu primjenu, kako bi se lokalni izbori na proljeće održali pod relativno ravnopravnim uslovima za sve učesnike izbora, a povjerenje građana u izborni proces počelo polako da izgrađuje.
Vuk Maraš
direktor Monitoring programa
