Zavod za zapošljavanje Crne Gore (ZZZCG) je u ovoj godini predvidio zaposlenje 920 lica po osnovu programa javnih radova, za šta će biti izdvojeno čak 900 hiljada eura, što je duplo više novca nego što je bilo predviđeno u prošloj godini, a što se može dovesti u vezi sa održavanjem lokalnih izbora u većini crnogorskih opština, otkriva Istraživački centar MANS-a.
MANS je ranije objavio da se ovaj program koristi uglavnom za zapošljavanje dugoročno nezaposlenih lica, zatim lica bez zanimanja i pripadnika RAE populacije, kao i starijih od 40 godina. Povećan obim javnih radova otvara prostor za sumnju da je projektovan zbog lokalnih izbora, kako bi se obezbijedilo kratkoročno zapošljavanje radi političkog uticaja na terenu u korist Demokratske partije socijalista.
Prema Programu rada ZZZCG za 2014. godinu, planirana sredstva za realizaciju programa javnih radova iznose čak 900 hiljada eura, u odnosu na 400 hiljada eura, koliko je bilo planirano u 2013. godini, dok su već izabrani i izvođači radova, iako je u navedenom dokumentu definisano da će javni poziv biti objavljen u februaru ove godine.
Naime, ZZZCG je prošlog novembra, u vrijeme kampanje za izbore u Mojkovcu, Cetinju i Petnjici, objavio konkurs za program javnih radova za period 2013/2014 godina, što je bilo suprotno Zakonu o finansiranju političkih partija, koji zabranjuje zapošljavanja u predizbornom periodu. Pored toga, objava konkursa je bila suprotna i Zakonu o zapošljavanju i ostvarivanju prava od nezaposlenosti, jer u tom trenutku nijesu bila obezbijeđena sredstva za njegovu realizaciju.
Kada je riječ o izvođačima javnih radova, podaci dostupni Istraživačkom centru MANS-a pokazuju da se na spisku nalazi čak 19 opštinskih preduzeća, poput “Deponije”, “Zelenila” ili “Čistoće” u Podgorici, „Vodovoda“ u Danilovgradu, Komunalnog preduzeća u Bijelom Polju. MANS je ranije utvrdio da javni radovi, kao što su čišćenje i uređenje puteva, čišćenje parkova i slično, spadaju u redovnu nadležnost komunalnih preduzeća.
Takođe, na listi izabranih izvođača nalazi se oko 50 nevladinih organizacija, koje u saradnji sa školama i opštinama sprovode programe “Njega starih lica”, “Asistent u nastavi” i “Asistent u kući, centru i udruženju”. Na spisku se našla čak 21 osnovna škola, četiri srednje škole i sedam predškolskih ustanova, kao i pet dnevnih centara za djecu sa smetnjama u razvoju.
Sve ovo pokazuje da je stvoren ogroman prostor za zloupotrebe u zapošljavanju kroz pomenuti program, kako bi na lokalnim izborima u 12 crnogorskih opština u ovoj godini, DPS ostvarila izbornu prednost na terenu.
Mnogo prostora za zloupotrebe
Kroz projekat „Ostali javni radovi“, koji je dio Programa javnih radova, ZZZCG je ove godine planirao zapošljenje 580 lica, za šta će biti potrošeno 520 hiljada eura. Planom za prošlu godinu projektovano je zaposlenje 190 lica i sredstva od nepunih 200 hiljada eura.
U okviru programa “Ostali javni radovi” opštine mogu da kandiduju različite vrste javnih radova i oni se uglavnom odnose na podsticanje razvoja ruralnog i primorskog turizma, izradu suvenira, sređivanje bibliotekarske građe, uređenje nacionalnih i gradskih parkova, korita i obala rijeka, uslužne servise zanatskih radova.
Opisi ovih poslova jasno pokazuju da se radi o privremenom zaposlenju, te da se na ovaj način ne rješava pitanje stalnog uposlenja, ali su sa druge strane odličan model za pritiske na terenu.
NP opet zapošljavaju
Na listi poslodavaca koji su izabrani kao izvođači javnih radova u ovoj godini, našlo se i Javno preduzeće „Nacionalni parkovi“, koje je ostalo poznato po namještanju konkursa i partijskom zapošljavanju, što je otkriveno tokom afere „Snimak“.
“Negdje do 1. jula imamo obećanje uprave Nacionalnih parkova, Nacionalnog parka „Prokletije”, zapravo uprave Nacionalnih parkova Crne Gore da će do 1. jula, kada se završi Centar za posjetioce u Gusinju, biti zaposlena dva DPS-ovca sa visokom stručnom spremom. To je ono što pripada DPS-u. Četiri je prijavljeno, tri će biti DPS-ovca, jedan iz Socijaldemokratske partije, i nakon toga će biti dva sa visokom stručnom spremom primljena u kancelariji uprave Nacionalnog parka „Prokletije”“ , rekao je prošle godine poslanik DPS-a Husnija Šabović, obraćajući se partijskim aktivistima te partije.
- Dokumenta:
Ovo istraživanje urađeno je uz podršku Evropske unije i Ministarstva inostranih poslova Švajcarske. Sadržaj istraživanja predstavlja mišljenje MANS-a i ne odražava stavove donatora.
