I izvještaj Nacionalne komisije
Hronologija događaja do osnivanja Nacionalne komisije – Vlada Republike Crne Gore, 28. jula 2005. godine usvojila je Program borbe protiv korupcije i organizovanog kriminala, a 24. avgusta 2006. godine Akcioni plan za sprovodjenje Programa borbe protiv korupcije i organizovanog kriminala. Ovim dokumentom operacionalizovali su se prioriteti utvrđeni Programom borbe protiv korupcije i organizovanog kriminala, na način što su utvrđene konkretne mjere i aktivnosti resornih ministarstava, organa uprave i institucija nadležnih za sprječavanje i suzbijanje korupcije i organizovanog kriminala. Takođe, utvrñeni se i ciljevi, rokovi, tj. dinamika izvršenja obaveza, indikatori za mjerenje uspjeha i mogući faktori rizika.
Sprovođenjem Akcionog plana uvažavaju se i prioriteti iz odluke Savjeta EU o principima, prioritetima i uslovima sadržanim u Evropskom partnerstvu (24. januara 2006 i 22. januara 2007. godine), Konvencije UN o transnacionalnom organizovanom kriminalu (Palermo, UNTOC konvencija), zahtjevi implementacije Konvencije UN-a protiv korupcije (stupila na snagu 19. januara 2006. godine), Evropske konvencije o zaštiti ljudskih prava i osnovnih sloboda i druge obaveze koje proističu iz članstva Republike Crne Gore u meñunarodnim organizacijama i institucijama.
Nakon konstituisanja Vlade, 10. novembra 2006.g., uslijedile su Izmjene i dopune Uredbe o organizaciji i načinu rada državne uprave, usvajanje novih sistematizacija organa državne uprave, definisanje Programa rada Vlade za 2007. godinu i priprema Odluke za osnivanje Nacionalne komisije, što je bilo neophodno za ostvarivanje kontinuiteta u radu, kako nadležnih institucija i organa uprave, tako i realizacija obaveza utvrđenih Programom rada Vlade.
Aktivnosti Nacionalne komisije – 15. februara 2007.godine Vlada RCG donijela je Odluku o formiranju Nacionalne komisije za praćenje implementacije Akcionog plana za sprovodjenje Programa borbe protiv korupcije i organizovanog kriminala („Službeni list RCG”, broj 15/07), imenovala predsjednika, potpredsjednika, sekretara, sastav Nacionalne komisije i utvrdilia djelokrug njenog rada.
U organizaciji Kabineta potpredsjednika za evropske integracije, koji je predsjedavajući Nacionalne komisije, održano je više pripremnih sastanaka, sa predstavnicima Uprave policije i Uprave za antikorupcijsku inicijativu, kojom prilikom su sačinjeni predlozi svih neophodnih dokumenata za Konstitutivnu sjednicu Nacionalne komisije.
Konstitutivna sjednica Nacionalne komisije za implementaciju Akcionog plana za sprovodjenje Programa borbe protiv korupcije i organizovanog kriminala održana je 16. marta 2007.g. Na sjednici su usvojeni Poslovnik o radu i predlog Obrasca za mjesečno izvještavanje, koji popunjavaju 30 institucija (uključujući i jednu NVO) i dostavljaju sekretaru Nacionalne komisije, svakog 10-og u mjesecu, nakog isteka izvještajnog perioda. Predloženo je da prvi mjesečni izvještaj obuhvati period septembar ’06. – mart ’07., a zatim da se dalje redovno mjesečno izvještava. Takođe, dogovoreno je da se na bazi prva tri izvještaja, koji će obuhvatiti period od usvajanja Akcionog plana do kraja maja 2007. godine, sačini predlog Prvog monitoring izvještaja o implementaciji Akcionog plana. Na sastanku je razmatran i usvojen okvirni kalendar rada Nacionalne komisije, za prva dva izvještaja za period do kraja 2007. godine. download
II izvještaj Nacionalne komisije
OPŠTE OCJENE:
U ovom poglavlju Akcionog plana definisane su mjere u pravcu povezivanja na horizontalnom i vertikalnom nivou političkih stranaka, Skupštine, državnih organa, nevladinih organizacija i drugih nedržavnih aktera, u cilju zajedničke akcije na suzbijanju teških oblika kriminaliteta i korupcije. Pri tome se posebno vodilo računa o ispunjavanju obaveza iz Evropskog partnerstva, koji među kratkoročne prioritete svrstava borbu protiv organizovanog kriminala i implementaciju međnarodnih instrumenata i standarda iz oblasti borbe protiv korupcije.
Takođe, čitav niz mjera je formulisan radi intenziviranja već započetih sistemskih reformi pravnog i finansijskog sistema.
Rezolucija o borbi protiv korupcije i organizovanog kriminala i buduće skupštinsko tijelo za njeno praćenje (mjere 1 i 2) – Rezolucija je usvojena u Skupštini CG, na sjednici od 27.decembra 2007.godine (“Službeni list CG” broj 02/08). Tačkom sedam Rezolucije predviđeno je obrazovanje posebnog radnog tijela za praćenje implementacije ove Rezolucije, koje će tijesno sarađvati sa Nacionalnom komisijom, resornim ministarstvima i ostalim organima i organizacijama, uključenim u Akcioni plan, čije se osnivanje planira početkom 2008.g.
U ovom poglavlju definisana je i obaveza formiranja Nacionalne komisije (mjera 3), što je dato u uvodnom dijelu Izvještaja, kao osnovna aktivnost koja je realizovana u domenu koordinacije i kvalitetnog izvještavanja o sprovodjenju Akcionog plana.
Utvrđivanje i usvajanje zakona, direktno relevantnih za borbu protiv korupcije i organizovanog kriminala (mjera 4), kao i zakona iz domena opšte zakonodavne reforme (mjera 5) obuhvata predlaganje, usvajanje i implementaciju čitavog seta važnih propisa koji treba da unaprijede ove politike (oko 30 zakonskih propisa u periodu 2007-08).
Ustavotvorna skupština Republike Crne Gore je u prethodnom periodu usvojila više zakona kojima se ispunjavaju obaveze iz ovog poglavlja Akcionog plana: Zakon o odgovornosti pravnih lica za krivična djela („Službeni list RCG”, broj 2/07), Zakon o zaradama i drugim primanjima nosilaca pravosudnih i ustavnosudskih funkcija („Službeni list RCG”, broj 36/07), Zakon o javnim nabavkama („Službeni list RCG”, broj 46/06), Zakon o izmjenama i dopunama Zakona o porezu na dohodak fizičkih lica („Službeni list RCG”, broj 4/07), Zakon o azilu (“Službeni list RCG” broj 45/06), Zakon o zaštiti konkurencije (“Službeni list RCG” broj 69/05), Zakon o izmjenama i dopunama Zakona o finansiranju lokalne samouprave (“Službeni list RCG” broj 42/04 i 05/08), itd.
Po donošenju Ustava, Skupština Crne Gore je nastavila sa redovnim zasijedanjima, usvojeni su: Zakon o sprječavanju pranja novca i finansiranju terorizma (“Službeni list CG” br. 14/07 i 4/08), Zakon o odgovornosti pravnih lica za krivična djela (“Službeni list CG” br. 02/07 i 13/07), Zakon o međunarodnoj pravnoj pomoći u krivičnim stvarima (“Službeni list CG”, 4/08). kao i ratifikovana Gradjansko-pravna konvencija o korupciji (“Službeni list CG” 01/08) i Dodatni protokol uz Krivično pravnu Konvenciju SE o korupciji (“Službeni list CG” broj 11/07).
U februaru 2007. godine počeo je rad na pripremi novog Zakonika o krivičnom postupku kojim se istraga izmješta iz sudova i daje puna nadležnost tužiocima i policiji u sprovođenju istrage. Radnu grupu za izradu ovog zakona sačinjavaju nosioci sudske i tužilačke funkcije, predstavnici Pravnog fakulteta u Podgorici, Advokatske komore, Uprave policije i Ministarstva pravde. Tokom rada na tekstu Predloga ovog zakona koriste se uporedna iskustva i međunarodni dokumenti, a značajnu pomoć pružili su eksperti različitih međunarodnih organizacija (OEBS, Savjet Evrope i Evropska komisija putem TAIEX seminara). Nacrt zakonika upućen je svim sudovima i državnim tužilaštvima u Crnoj Gori, Advokatskoj komori i međunarodnim organizacijama na davanje komentara. Nakon što je radna grupa razmotrila pristilgle primjedbe na tekst Nacrta ZKP-a, posebno ekspertizu SE, u toku je postupak za utvrdjivanje nacrta ZKP-a ii programa javne rasprave. Ministarstvo pravde, zajedno sa OEBS-om priprema analizu troškova u skladu sa riješenjima koja sadrži Nacrt ZKP-a. download
III izvještaj Nacionalne komisije
Vlada Crne Gore usvojila je, na sjednici od 28. jula 2005. godine, Program borbe protiv korupcije i organizovanog kriminala, a 24. avgusta 2006.godine Akcioni plan za sprovodjenje Programa borbe protiv korupcije i organizovanog kriminala.
Nacionalna komisija za praćenje implementacije Akcionog plana za sprovođenje Programa borbe protiv korupcije I organizovanog kriminala osnovana je Odlukom Vlade RCG 15.februara 2007.godine, („Sl. list RCG”, broj 15/07), imenovan je predsjednik, potpredsjednik, sekretar, kao i sastav Nacionalne komisije, a uvrđen je i djelokrug njenog rada.
Članovi Nacionalne komsije su: Potpredsjednik Vlade za everopske integracije (predsjednik NK), Ministar unutrašnjih poslova i javne uprave (zamjenik), Ministar finansija, Ministar pravde, Predsjednici Odbora za ekonomiju, finansije i budžet, kao i Odbora za politički sistem, pravosudje i upravu u Skupštini CG, Predsjednik Vrhovnog suda, Vrhovni državni tužilac, Direktor Uprave policije, Direktor Uprave za antikorupcijsku inicijativu, Izvršni direktor NVO MANS i Izvršni direktor NVO CEMI. Konstitutivna sjednica Nacionalne komisije održana je 16. marta 2007.godine, kom prilikom su usvojeni Poslovnik o radu i predlog Obrasca za periodično izvještavanje, koji su popunjavale institucije, obveznici izvještavanja (32 institucije).
Usvojen je i okvirni godišnji kalendar rada Nacionalne komisije za planiranje dinamike usvajanja prva dva izvještaja za period septembar 2006. – decembar. 2007 godine do kada su održana četiri sastanka, dok je poseban sastanak bio posvećen priremi izmjena i dopuna AP.
SASTANCI NACIONALNE KOMISIJE I PLAN ZA 2008.g.
I SASTANAK /KONSTITUISANJE NACIONALNE KOMISIJE/ 16. mart 2007.
II SASTANAK – PRIPREMA I USVAJANJE PRVOG IZVJEŠTAJA 6. i 10.jul 2007.
III SASTANAK – TEMATSKA SJEDNICA O POTREBI INOVIRANJA AP 25. decembar 2007.
IV SASTANAK – PRIPREMA I USVAJANJE DRUGOG IZVJEŠTAJA 18. februar 2008.
V SASTANAK – USVAJANJE INOVIRANOG AP /PROGRAMA/ 20. maj 2008.
VI SASTANAK – PRIPREMA I USVAJANJE TREĆEG IZVJESTAJA 28. jul 2008.
VII SASTANAK – PRIPREMA I USVAJANJE ČETVRTOG IZVJESTAJA Januar 2009.
Nacionalna komisija usvojila je Prvi izvještaj o sprovodjenju mjera iz AP 10. jula 2007 (za period septembar 2006-maj 2007) i Drugi izvještaj 18. februara 2008.g. ( integralno, za period septembar 2006-decembar 2007.godine).
Kroz rad Nacionalne komisije, došlo se do predloga za inoviranje AP. Predlog izmjena i dopuna AP Nacionalna komisija usvojila je 20. maja, a Vlada Crne Gore 29. maja 2008.godine. Sve do sada realizovane mjere evidentirane su u Aneksu II inoviranog Akcionog plana, a vrijeme implementacije je produženo do kraja 2009.godine. Broj institucija i komisija / obveznika izvještavanja povećan je sa 32 na 54, a unaprijedjeno je i metodološko uputstvo za izvještavanje o realizovanim mjerama.
Stručno tijelo za pripremu Izvještaja formirano je aprila 2007.godine za tehničku obradu mjesečnih, odnosno tromjesečnih izvještaja shodno Poslovniku o radu (čine ga predstavnici: Uprave policije, Uprave za antikorupcijsku inicijativu; Ministarstva pravde, Vrhovnog državnog tužioca i Kabineta potpredsjednika Vlade za evropske integracije). Redovno je vršen elektronski unos mjesečnih i tromjesečnih izvještaja u tabelu za monitoring, za ukupan izvještajni period, ostvarena je korektna saradnja sa svim institucijama i postepeno je rastao osjećaj odgovornosti za obaveze po ovom zajedničkom poslu.
Inoviranim Akcionim planom operacionalizovani su prioriteti utvrđeni Programom borbe protiv korupcije i organizovanog kriminala, preporuke Nacionalne komisije, preporuke medjunarodnih organizacija i institucija, kao i uključenih institucija Crne Gore, a koje imaju element kontinuiranog praćenja u borbi protiv korupcije I organizovanog kriminala, ili predstavljaju do sada ne realizovane mjere iz Akcionog plana koji je usvojen 2006.godine, na način što su utvrđene konkretne mjere i aktivnosti resornih ministarstava, organa uprave i institucija nadležnih za sprječavanje i suzbijanje korupcije i organizovanog kriminala.
Inoviranim akcionim planom utvrđeni su jasni, ali i ambiciozni ciljevi, mjere, nosioci i rokovi, tj. dinamika izvršenja obaveza, indikatori za mjerenje uspjeha i mogući faktori rizika. download
IV izvještaj Nacionalne komisije
U prethodnom periodu Skupština je donijela sljedeće zakone: Zakon o finansiranju političkih partija, Zakon o elektronskim komunikacijama, Zakon o staranju o privremeno i trajno oduzetoj imovini i Zakon o obligacionim odnosima, Zakon o sprječavanju sukoba interesa u obavljanju javnih funkcija, Zakon o sistemu unutrašnjih finansijskih kontrola u javnom sektoru, Zakon o zaštiti podataka o ličnosti, Zakon o strancima, Zakon o potvrdjivanju Konvencije o pranju, istrazi, oduzimanju i konfiskaciji sredstava stečenih na nezakonit način i onih kojima se finansira terorizam (CETS br.198), Zakon o potvrdjivanju Konvencije o sprječavanju terorizma (CETS br.196), Zakon o potvrdjivanju Konvencije o borbi protiv trgovine ljudskim bićima (CETS br.197). Osim toga, Zakonom o državnim službenicima i namještenicima koji je donijet je na sjednici Skupštine Crne Gore od 29. jula 2008. (članovima 54, 59 stav 1 tačka 15 i 64 stav 2), obezbijeđena je zaštita državnih službenika i namještenika koji prijavljuju korupciju čime je prestala potreba za donošenjem zakona o zaštiti lica koja prijavljuju korupciju.
Trenutno se priprema sveobuhvatna procjena Krivičnog zakonika u odnosu na institute proširenog oduzimanja imovinske koristi i obrnutog tereta dokazivanja, nakon čega će se pristupiti izradi izmjena i dopuna. U međuvremenu, Zakonom o izmjenama i dopunama Krivičnog zakonika („Službeni list CG”, broj 40/08) propisana su dva nova krivična djela: građenje objekta bez građevinske dozvole (član 326a) i protivpravno priključenje gradilišta na tehničku infrastrukturu (član 326b) Vlada je intenzivno radila na nastavku opšte zakonodavne reforme, kroz utvrdjivanje predloga slijedećih zakona: Zakon o finansiranju kampanja za izbor Predsjednika Cme Gore, gradonačelnika i predsjednika opština i Zakon o svojinsko-pravnim odnosima. U koordinaciji sa predsjednikom Skupštine Crne Gore postignut je dogovor da će Predlog zakona o Državnoj izbornoj komisiji pripremiti međustranačka grupa Skupštine kako je to bio slučaj sa izradom izbornih zakona u prethodnom periodu.
Na kontinuiranoj osnovi analizira se i obezbjeđuje usklađenost zakonodavstva sa međunarodnim standardima iz oblasti borbe protiv korupcije i organizovanog kriminala. U izvještajnom periodu, Uprava za antikorupcijsku inicijativu je u saradnji sa Kancelarijom UNDP-a u Crnoj Gori obezbijedila finansijsku i ekspertsku podršku za reviziju: Zakona o odgovornosti pravnih lica za krivična djela, Zakona o slobodnom pristupu informacijama, Zakona o finansiranju političkih partija i Zakona o međunarodnoj pravnoj pomoći u krivičnim stvarima. Analiza, koja će biti finalizovana tokom januara 2009, u fokusu će imati odgovarajuća poglavlja i odredbe Konvencije UN-a protiv korupcije. Takođe, Uprava je obezbijedila analizu odredbi Zakona o državnim službenicima i namještenicima koje tretiraju oblast zaštite državnih službenika koji prijavljuju slučajeve korupcije. Analiza je dostavljena Ministarstvu unutrašnjih poslova i javbne uprave. download
V izvještaj Nacionalne komisije
Nacionalna komisija, u dosadašnjem periodu svog rada, usvojila je četiri Izvještaja: Prvi izvještaj o sprovodjenju mjera iz AP – 10. jula 2007.g. (za period septembar 2006. – maj 2007.), Drugi izvještaj – 18. februara 2008.g. (integralno, za period septembar 2006-decembar 2007.godine), Treći Izvještaj – 28. jula 2008.g. (za period januar – jul 2008.g), Četvrti izvještaj – 18. februara 2009. (za period jul decembar 2008.g.) i Peti izvještaj – 29.jula 2009.g. za prvu polovinu 2009.godine.
Kroz rad Nacionalne komisije, došlo se i do predloga za inoviranje AP. Predlog izmjena i dopuna AP Nacionalna komisija usvojila je 20. maja, a Vlada Crne Gore 29.maja 2008.godine. Sve do sada realizovane mjere evidentirane su u Aneksu II inoviranog Akcionog plana, a vrijeme implementacije je produženo do kraja 2009.godine.
Broj institucija i komisija/obveznika izvještavanja povećan je sa 32 na 54, a unaprijeđeno je i metodološko uputstvo za izvještavanje o realizovanim mjerama. Treći i Četvrti izvještaj pripremljeni su shodno Inoviranom Akcionom Planu, odnosno unaprijeđenom metodološkom uputstvu.
Inoviranim Akcionim planom operacionalizovani su prioriteti utvrđeni Programom borbe protiv korupcije i organizovanog kriminala, preporuke Nacionalne komisije, preporuke medjunarodnih organizacija i institucija, kao i uključenih institucija Crne Gore, a koje imaju element kontinuiranog praćenja u borbi protiv korupcije i organizovanog kriminala, ili predstavljaju do sada ne realizovane mjere iz Akcionog plana koji je usvojen 2006.godine, na način što su utvrđene konkretne mjere i aktivnosti resornih ministarstava, organa uprave i institucija nadležnih za sprječavanje i suzbijanje korupcije i organizovanog kriminala.
Inoviranim akcionim planom utvrđeni su jasni, ali i ambiciozni ciljevi, mjere, nosioci i rokovi, tj. dinamika izvršenja obaveza, indikatori za mjerenje uspjeha i mogući faktori rizika. download