MANS će sjutra Specijalnom državnom tužiocu podnijeti krivične prijave za organizovani kriminal protiv više bivših i sadašnjih visokih javnih funkcionera zbog sumnje da su zloupotrijebili službeni položaj u korist kompanija koje su pod kontolom grčkog biznismena Viktora Restisa, a na štetu javnog interesa i budžeta Crne Gore.
Preko povezanih kompanija, Viktor Restis je zakupac hotela na Svetom Stefanu, ali i istovremeno i vlasnik Rudnika mrkog uglja u Beranama. Prema podacima do kojih je došao MANS, oba posla su praćena brojnim kršenjima zakona i ugovornih obaveza, te sumnjivim finansijskim i drugim iskazima.
Prva krivična prijava se odnosi na posao davanja u zakup hotela Sveti Stefan, Miločer i Kraljičina plaža, gdje dokazi ukazuju da je zakupac hotela u kontinuitetu nesmetano kršio ugovorne obaveze, ne snoseći bilo kakve sankcije. Isto tako, kompanija “Adriatic Properties” koja zastupa interese Restisa u ovom poslu, nelegalno je rekonstruisala hotel Sveti Stefan i bez građevinske dozvole podigla još dva nova objekta.
Zbog višegodišnjeg tolerisanja kršenja ugovornih obaveza, te nesavjesnog vršenja službene dužnostri nadzora u postupku davanja u zakup hotela, krivične prijave će biti podnijete protiv bivših ministara turizma Predraga Nenezića i Branimira Gvozdenovića, ali i protiv sadašnjeg ministra Predraga Sekulića. Naime, sva tri ministra koja su u svom resoru imali turizam, imali su i više nego dovoljno osnova da iniciraju raskih ugovora sa grčkim partnerom i sankcionišu kršenje ugovora. Umjesto toga, sa zakupcima su zaključivani aneksi ugovora kojim im je produžavan rok za otvaranje hotela. Isto tako, Vlade je omogućila Restisu i da se dodatno zaduži i dala primat tim obavezama, u odnosu na plaćanje zakupnine. Ovakvog partnera je stimulisao i sam premijer Igor Lukšić u nedavnoj posjeti Maroku, gdje je navodno promovisao investicije, umjesto da natjera Aman i Restisa da ispoštuju onmo što je već potpisano,
Bivši ministar Branimir Gvozdenović se tereti i po osnovu tolerisanja nelegalne gradnje, te nepreduzimanja mjera iz svoje nadležnosti iako je bio u saznanju da je kompanija “Adriatic properties” više mjeseci nelegalno izvodila radove na rekostrukciji hotela Sveti Stefan, te da je bez ijednog papira podigla još dva nova objekta u Miločerskom parku. Po istom osnovu , prijava je podnijeta i protiv tadašnje glavne inspektorke za zaštitu prostora, Nataše Brajović.
Iako je postojalo rješenje o rušenju tako podignutih objekata, ono nije nikada izvršeno, već su oni uz višestruko kršenje zakona proglašeni za privremene objekte kako bi se omoguićila njihova legalizacija mimo plana. Rješenje kojim se nelegalna gradnja proglašava za privremeni objekat su potpisali tadašnji gradonačelnik Budve, Rajko Kuljača, te potpredsjednici Lazar Rađenović i Milenko Medigović, te sekretar za urbanizam Zlatko Dragović. Protiv njih je takođe podnijeta prijava zbog sumnje da su na organizovan način učestvovali u prikrivanju krivičnog djela – nelegalne gradnje. Prijave je podnijeta i protiv Predsjednika Skupštine Opštine Budva, Krsta Ljubanovića zbog javno date izvjave da će učiniti sve, makar to bilo i nezakonito, da se hotel Sveti Stefan otvori.
Konačno, zbog krivičnog dijela nelegalne gradnje, prijava je podnijeta i protiv Theofanisa Stathisa, izvršnog direktora i ovlašćenog zastupnika „Adriatic properties“ DOO Budva
Druga krivična prijava se odnosi na drugi veliki posao Restis grupe u Crnoj Gori, privatizaciju rudnika mrkog uglja u Beranama i njome su obuhvaćeni aktueln ministar ekonomije Vladimir Kavarić, bivši ministri ekonomije Branko Vujović i ponovo Branimir Gvozdenović, ali i izvršni direktor kompanije “Balkan energy”, Konstantinos Polymeropoulos i njen osnivač Petros Statis.
Rudnik mrkog uglja Berane je 2007.godine prodat kompaniji “Balkan energy”, povezanoj sa Restis grupom. Ugovorom su bila predviđena ulaganja od oko 120 miliona eura, namijenjenih za doinvestiranje i izgradnju novog termoenergetskog bloka. Samo mjesec dana od popisivanja ugovora, sačinjen je prvi aneks kojim se značajno produžavaju rokovi novom vlasniku za ispunjenje obaveza. Ubrzo nakon toga je sačinjen i drugi aneks kojim se Grcima dodatno produžavaju rokovi u kojem moraju početi investicije do 1. maja 2009. godine. Nakon toga, MANS je bez uspjeha pokušavao od Ministartva ekonomije da sazna informacije o novim rokovima koji su dati grčkom partneru, kao i o tome što je preduzeto kako bi se sankcionosalo kršenje privatizacionog ugovora.
Branko Vujović, kao odgovorno lice Ministarstva ekonomije, bio je dužan da preduzme radnje u cilju raskida ugovora i zadržavanja novca od kupoprodaje, povraćaja cjelokupne imovinu i naknade štete od “Balkan Energy”, kako je bilo i propisano Ugovorom. Istu nadležnost i dalje ima aktelni Ministar ekonomije Vladimir Kavarić, koji takođe nije obezbijedio da se kršenje ugovornih obaveza zaustavi i sankcioniše.
Pored toga, postoji sumnja i da je Vlada Crne Gore grčkom partneru omogućila da na nezakonit način dođe do koncesija za eksploataciju uglja na period od 20 godina. Naime, Branimir Gvozdenović je sa upravom rudnika potpisao ugovor o produženju koncesija na 20 godina, i u ugovor ugradili klauzulu da koncesija prelazi na Balkan Energy kada ta kompanija kupi imovinu rudnika. Time je koncesija mimo tenderske procedura predata u ruke grčkom partneru.
Prema ugovoru, isplata koncesione nadokande za eksploataciju uglja je trebala biti garantovana hipotekom na imovini koncesionara, u ovom slučaju kompanije “Balkan Energy”. Međutim, imovina rudnika nikada nije bila opterećena hipotekom iz koje bi se namirio budžet Crne Gore, ali zato jeste hipotekom za dva kredita ukupne vrijednosti oko 1.1 milion eura koji je uzet kod First Financial Banke koja je takođe pod kontrolom grčkog biznismena Viktora Restisa. Tako je beranski rudnik uglja umjesto investicija, dobio nove dugove.
Iz svega navednog, postoji sumnja da su pojedinci iz Vlade Crne Gore na organizovan način godinama kršili zakone i propise omogućavajući navodnom “strateškom partneru” da izbjegne ispunjavanje ugovornih obaveza, istovremeni propuštajući da ga sankcionišu i time zaštite javni interes i budžet Crne Gore.
Sveti Stefan i Rudnik uglja su “odrađeni” po istom principu koju predpostavlja maksimalnu zaštitu profitnih interesa navodnih “strateških” partnera koji u naše kompanije umjesto zdravog novca, investicija u modernizaciju i novih radnih mjesta, donose otpuštanja radnika, nova zaduženja i sumnju u korupciju i pranje novca.
Nakon KAP-a, Željezare, Telekoma, Jugopetrola i propasti desetina drugih manjih i većih kompanija, došlo je vrijeme da se svedu računi dosadašnje privatizacije i da neko konačno snosi odgovornost za višedecenijsku krađu. Smatramo da građani više ne mogu i ne žele da plaćaju cijenu loših odluka Vlade Crne Gore i ugrađivanje pojedinaca i njihovih familija koje su se “priključile” na resurse ove države.
MANS stoga poziva Specijalnog državnog tužioca da u što hitnijem roku donese odluku o pokretanju istrage u slučaju Sveti Stefan i Rudnik uglja Berane, kako bi se spriječilo dalje uništavanje resursa ove države i zaštitio javni interes.
Dejan Milovac
Zamjenik izvršnog direktora
