Ministarstvo uređenja prostora i zaštite životne sredine, nažalost i dalje nastavlja da manipuliše različitim podacima i zbunjuje javnost, što je scenario koji nam je poznat još iz vremena kada je rađen Prostorni plan Crne Gore i Strategija razvoja energetike, takođe pod nadzorom Branimira Gvozdenovića, tadašnjeg ministra za ekonomski razvoj.
Bez obzira na to što se resorno Ministarstvo i ministar Gvozdenović u kontinuitetu pozivaju na navodnu transparentnost i otvorenost kompletnog procesa, nesporna je činjenica da javnosti i dalje nisu dostupni osnovni podaci o tome zašto je Crna Gora odlučila da je jedan resurs kakav je rijeka Morača, preda nekom drugom na korišćenje uz minimalnu naknadu.
Sa druge strane, podaci koji jesu dostupni javnosti, a koji se nalaze u dokumentima koji su na javnoj raspravi, apsolutno nemaju utemeljenja u činjenicama, pa čak ni u najoptimističnijim scenarijima razvoja sjevera.
Upravo te podatke, u nedostatku pravih argumenata, u Ministarstvu koriste kako bi pridobili podršku javnosti za izgradnju brana i potapanje rijeke Morače. Tako je svaka prezentacija ovog projekta, umjesto jasnih ekonomskih pokazatelja o isplativosti potapanja kanjona Morače, bila praćena filmskim animacijama o turističkoj valorizaciji akumulacija, kreiranju hiljada novih radnih mjesta, te fantaziranjem o milionskim prihodima od turizma.
Iako i u Ministarvu priznaju da se radi samo o projekcijama, odnosno potencijalima za volorizaciju koje nikoga ne obavezuju, manipulacija ide do nivoa gdje se izgradnja brana skoro pa predstavlja kao preduslov za razvoj turizma i procvat lokalne ekonomije.
Tako “šarena laža” koju ovih dana i sedmica Ministartvo plasira na javnim raspravama uključuje 16.000 turističkih kreveta, što je ekvivalent od 50 hotela tipa Splendid ili čak 130 hotela tipa Bjanka, otvaranje novih 4000 radnih mjesta, razvoj nautičkog turizma te procvat agroproizvodnje.
Više je nego očigledno da ovakve projekcije Ministarstvo može koristiti samo za manipulacije, tim prije što one nemaju utemeljenje u ostalim državnim dokumentima. Tako se na primjer, u Master planu i Strategiji razvoja turizma do 2020. godine, kao ukupno projektovani smještajni kapacitet na sjeveru, navodi cifra od 15.000 kreveta, uključujući i postojeće kapacitete. Oba dokumenta nigdje ne prepoznaju turistički bum na Morači koji je najavljen u nacrtu plana za izgradnju hidroelektrana.
Ono što Ministarstvo ne saopštava javnosti, jeste da se i ovakav futuristički scenario odnosi samo na varijantu gdje se pored četiri brane, gradi još jedanaest akumulacija u gornjem slivu Morače. U toj varijanti, u Ministartvu su “izračunali” da će prihodi od turizma čak biti i veći od prihoda od iskorišćavanja hidropotencijala, odnosno 184 naspram 146 miliona eura koliko bi se dobilo od struje.
Pored toga, u samom Nacrtu plana se navodi da u slučaju separatnog projekta, odnosno izgradnje četiri brane “skoro da nema integralnog razvoja poljoprivrede, turizma, vode kao robe i drugog.”
Zbog svega navedenog, još jednom pozivamo Ministarstvo i resornog ministra Gvozdenovića da prestanu sa grubim manipulacijama i ne bježe od svoje obaveze da javnosti objasne zbog čijih interesa se potapa kanjon rijeke Morače i koje će konkretno koristi od ovog projekta imati građani Crne Gore.
Dejan Milovac
Direktor Programa za održivi razvoj i javne kampanje
