Opština Pljevlja je od kompanije Rudnik uglja, u periodu od nepunih 13 godina, prihodovala oko 17,7 miliona eura po osnovu različitih vrsta naknada, poreza i koncesija, dok je istovremeno rudarska kompanija od prodaje pljevaljskog uglja zaradila najmanje 486 miliona, pokazuju podaci Istraživačkog centra MANS-a.
To je manje od 4 odsto od ukupne zarade za ugalj koji je ostvarila rudarska kompanija i pokazuje da je lokalna uprava od uglja, kao prirodnog resursa koji se nalazi na njenoj teritoriji, na godišnjem nivou imala simbolične prihode, odnosno prosječno 1,3 miliona.
Prema podacima Istraživačkog centra MANS-a, Rudnik uglja je u periodu od 2004. godine pa sve do marta prošle godine lokalnoj upravi za različite naknade, poreze i koncesije uplatio oko 17,7 miliona eura. MANS još ne posjeduje podatke o prihodima za kompletnu 2016. godinu, a te informacije su zatražene od Uprave za lokalne javne prihode Pljevalja na osnovu Zakona o slobodnom pristupu informacijama.
Pojedinačno najveća suma u iznosu od gotovo 7 miliona eura lokalna uprava je naplatila po osnovu koncesija, koje se obračunavaju od 2010. godine. Od poreza na nepokretnosti prihodovano je 5,6 miliona, od naknade za korišćenje gradskog građevinskog zemljišta 3,1 miliona, a od prireza porezu na dohodak fizičkih lica još 1,8 miliona.
Za naknade za komunalno opremanje građevinskog zemljišta lokalna uprava je od Rudnika uglja naplatila oko 245 hiljada eura, dok je po osnovu godišnje naknade za korišćenje opštinskih i nekategorisanih puteva i putnog zemljišta prihodovala nepunih 14 hiljada eura.
Sa druge strane, u periodu od 13 godina Rudnik uglja je u svojim finansijskim izvještajima prikazao da je od prodaje rude iz pljevaljskog basena zaradio čak 486 miliona eura. Pri tome je od 2004. do 2009. godine, u kojoj je italijanska A2A postala pojedinačno najveći akcionar rudarske kompanije, prosjek godišnjih prihoda od prodaje uglja bio na nivou od 33 miliona, dok je nakon toga pa do kraja 2015. godine zarada na godišnjem nivou iznosila prosječno oko 47 miliona.
Rudnik najveći dio uglja koji proizvede prodaje Elektroprivredi Crne Gore (EPCG) za potrebe rada postojeće Termoelektrane, dok neznatan dio svoje godišnje proizvodnje plasira na tržištu.
Pored toga, u Opštini Pljevlja su zbog rada Rudnika uglja, odnosno otvaranja rudokopa i odlagališta za otpad, degradirane ogromne zemljišne površine, ali rudarska kompanija nikada nije uložila iole značajnija sredstva u rekultivaciju zemljišta, iako je na to obavezuje Zakon o rudarstvu.
Takođe, uprkos ogromnim prihodima koje je ostvarivao od prodaje uglja, Rudnik godinama posluje sa ogromnim gubicima, pa je na kraju septembra prošle godine nepokriveni gubitak iznosio 10,5 miliona eura, kratkoročne obaveze 27 miliona, a dugoročne obaveze dodatnih 9 miliona.
Kada su u pitanju radna mjesta, broj zaposlenih u Rudniku uglja u posljednjoj deceniji bukvalno je prepolovljen, sa tendencijom daljeg smanjenja zaposlenih. Tako je na kraju 2005. godine Rudnik uglja u Pljevljima zapošljavao 1.670 radnika, dok je na kraju septembra prošle godine imao 861 uposlenog.
Ukoliko Vlada ostane pri najavi da se gradi Drugi blok Termoelektrane u Pljevljima, onda bi u narednim godinama najmanje 360 radnika moglo da ostane bez posla. To proizilazi iz Studije o izvodljivosti na osnovu koje je Vlada predložila realizaciju projekta, koja navodi da je radi isplativosti investicije potrebno smanjiti troškove proizvodnje, pa se kao glavna mjera s tim u vezi predviđo smanjenje broja zaposlenih na oko 500 radnika.
EPCG uplatila oko 6,5 miliona eura
EPCG, koja gazduje Termoelektranom, je od 2004. godine do marta 2016. godine po osnovu različitih naknada i poreza lokalnoj upravi Pljevalja uplatila oko 6,5 miliona eura, pokazuju podaci Uprave lokalnih javnih prihoda te opštine.
Od toga se 4,5 miliona odnosi na porez na nepokretnosti, po osnovu naknada za korišćenje gradsko građevinskog zemljišta EPCG je platila 1,3 miliona, suma od 762 hiljade se tiče prireza na dohodak fizičkih lica, dok je godišnja naknada za korišćenje opštinskih i nekategorisanih puteva i putnog zemljišta naplaćena u iznosu od nepunih 15 hiljada eura.
Ines Mrdović
Koordinator Istraživačkog centra MANS-a
