MANS je danas svim poslaničkim klubovima u Skupštini Crne Gore dostavio svoju analizu koji se odnosi na Projekat izgradnje Drugog bloka Termoelektrane u Pljevljima, a koja pokazuje da je ta Vladina investicija ekonomski neisplativa i da će najvjerovatnije biti uvod u dodjelu državne pomoći, što bi bilo suprotno strogim zahtjevima Evropske unije kada je u pitanju dodjela pomoći za rad termoelektrana na ugalj.
Analiza Istraživačkog centra MANS-a rezultat je višemjesečnog prikupljanja zvaničnih informacija od niza državnih i lokalnih institucija, kao i Elektroprivrede Crne Gore (EPCG), na osnovu Zakona o slobodnom pristupu informacijama i njihove obrade. Tokom tog perioda MANS je prikupio značajan dio dokumentacije, ali je ključni dokument na kojem je zasnovan čitav projekat – fizibiliti studija o opravdanosti izgradnje Drugog bloka, koji je za potrebe EPCG još 2012. godine uradila slovenačka kompanija Echotec – još uvijek tajan i državna energetska kompanija odbija da ga objavi.
Vlada Crne Gore je prije nekoliko godina pokrenula Projekat Drugog bloka Termoelektrane u Pljevljima pod izgovorom da je novi blok potrebno graditi zbog postojanja deficita električne energije u zemlji i radi daljeg ekonomskog razvoja Crne Gore. Međutim, nije potvrđeno da postoji deficit električne energije, niti je Vlada prikazala ekonomske koristi koje bi građani mogli da imaju od izgradnje novog “prljavog izvora” energije.
Analiza Istraživačkog centra MANS-a pokazuje da će stvarni investicioni troškovi projekta premašiti milijardu eura, ne računajući troškove zdravlja i zaštite životne sredine koje je Greenpeace sredinom 2013. godine procijenio na 2,5 milijardi eura za 40 godina rada Drugog bloka, što znači da bi ukupni troškovi novog Vladinog projekta mogli iznositi nevjerovatnih 3,5 milijardi eura.
Sa druge strane, Vlada je čitavu investiciju zasnovala na netačnim podacima o stvarnim komercijalnim rezervama uglja u takozvanom užem pljevaljskom basenu iz kojeg je planirano obezbjeđenje uglja za rad novog bloka. MANS-ovi podaci pokazali su da ekonomski isplativog uglja ima tek za 20 godina rada Drugog bloka, a ne za 40 godina koliko je potrebno da bi investicija bila otplaćena.
Pored toga, Vlada je ovaj kontroverzni projekat zasnovala i na manipulativnim podacima o stvarnoj cijeni uglja, na osnovu čega je nerealno projektovala i proizvodnu cijenu električne energije. Prema trenutnim cijenama električne energije, Drugi blok bi na godišnjem nivou proizvodio milionske gubitke, pa je vjerovatan scenario da bi ga Vlada održavala kroz dodjelu državnih subvencija.
Eventualne državne subvencije bile bi suprotne strogim zahtjevima Evropske Unije kada je u pitanju rad termoelektrana na ugalj. S tim u vezi treba ukazati da su svjetski lideri na samitu za klimatske promjene, koji je održan u Parizu u decembru prošle godine, najavili početak globalnih napora za smanjenje upotrebe fosilnih goriva i zatvaranje elektrana na ugalj, ali očito da Vlada Crne Gore prenebregava te preporuke.
MANS je prošle sedmice, zajedno sa Green Home, uputio zvaničan zahtjev predsjedniku skupštinskog Odbora za ekonomiju i finansije da zakaže sjednicu tog parlamentarnog tijela na temu Drugog bloka, na kojoj bi bilo obavljeno kontrolno saslušanje premijera Mila Đukanovića, potpredsjednika Vlade Vujicu Lazovića i ministara finansija i ekonomije Radoja Žugića i Vladimira Kavarića.
Zbog svega navedenog, smatramo da poslanici Skupštine Crne Gore koja ima kontrolnu ulogu nad radom Vlade, moraju imati detaljnije informacije o trenutno najvrijednijoj investiciji u emergetski sektor Crne Gore.
MANS
