Samo dvije sedmice uoči parlamentarnih izbora, najnoviji slučaj koji je prijavljen Istraživačkom centru MANS-a iznova potvrđuje da je birački spisak daleko od sređenog i da i dalje postoje ogroman prostor za manipulaciju glasovima birača.
Naime, u okviru kampanje „Prijavi kupovinu glasova, očisti birački spisak“ koju MANS odnedavno sprovodi, prijavljen nam je slučaj pokojnog Miladina Šarca iz Podgorice koji je prema osmrtnici koju nam je dostavila porodica, preminuo 8. avgusta 2001. godine.
Iako je Šarac preminuo još 2001. godine, njegova porodica je u krajem juna ove godina dobila poziv od Ministarstva unutrašnjih poslova u kome se Miladin poziva da dođe na šalter područne jedinicu MUP-a radi zamjene, odnosno izdavanja nove lične karte.
Nakon toga, porodica je sredinom avgusta ove godine dobila još jedan dopis od MUP-a u kome se pokojni Miladin Šarac obavještava da su njegovi podaci u biračkom spisku Crne Gore prominjeni, te da mu je promijenjeno biračko mjesto. U obavještenju se precizno navodi broj pod kojim je Miladin upisan u birački spisak, njegovi lični podaci, mjesto rođenja i prebivališta, kao i lokacija biračkog mjesta na kojem je upisan u birački spisak.
Uvid u birački spisak koji je korišćen za lokalne izbore u Podgorici 2014. godine je pokazao da je Šarac i tada bio u biračkom spisku, na biračkom mjestu (105-C) JPU Ljubica Popović, vaspitna jedinica „Palčica“. Takođe, uvidim u birački spisak koji je važio tokom predsjeničkih izbora 2013. godine utvrdili smo da je Šarac bio i u tom biračkom spisku, na istom biračkom mjestu. Za potrebe oktobarskih parlamentarnih izbora, MUP je odredio da Šarac biračko pravo može ostvariti na biračkom mjestu broj 105-D.
Problem preminulih osoba čiji se podaci i dalje nalaze u biračkom spisku je bio karakterističan i tokom prethodnih izbora, i otvorio je dosta prostora za špekulacije da se takva situacija koristi kako bi se manipulisalo izbornom voljom građana i konačnim izbornim rezultatom. Iako najviši državni zvaničnici i dalje uporno tvrde da je crnogorski birački spisak besprekoran, slučajevi poput ovog pokazuju da će i tokom ovih izbora postojati ogroman prostor za zloupotrebe.
Kako je do zaključenja biračkog spiska ostalo svega još nekoliko dana, postavlja se pitanje na koji način će MUP obezbijediti da birački spisak bude u potpunosti uređen kako bi se sa tog aspekta obezbijedili uslovi za održavanje fer i slobodnih izbora. MANS u svakom slučaju očekuje da se ispita odgovornost za ovakve propuste u biračkom spisku i da se svi oni koji su im doprinjeli, adekvatno sankcionišu.
Građani da prijave izborne zloupotrebe
MANS je od sredine septembra pokrenuo kampanju Izbori.se – „Prijavi kupovinu glasova, očisti birački spisak“ sa namjerom da mobiliše građane da prijave sve izborne zloupotrebe na koje naiđu, naročitu kupovinu glasova i postojanje takozvanih fantomskih glasača u biračkom spisku. Građani tako mogu svakodnevno slati prijave na telefone 020 226 326, 069 446 094 i 067 262 724, putem maila mans@t-com.me, na sajtovima MANS-a www.mans.co.me, www.izbori.se i www.prijavikorupciju.me, kao preko naše Facebook stranice.
Dejan Milovac
(Istraživački centar MANS-a)
Ovaj tekst je sačinjen uz podršku Evropske unije i Ambasade SAD u Podgorici. Za sadržaj ovog teksta odgovorna je isključivo Mreža za afirmaciju nevladinog sektora – MANS, a stavovi iznijeti u ovom tekstu se ni u kom slučaju ne mogu smatrati stavovima donatora.
