Agencija za sprječavanje korupcije (ASK) je početkom ove sedmice odbacila 23 prijave koje je MANS podnio protiv više institucija na državnom i lokalnom nivou zbog sumnje da su tokom avgusta mjeseca prekršile Zakon o finansiranju političkih subjekata i izbornih kampanja, odnosno trošile više nego što je zakonom propisano. Takođe su od primjene zakona su potpuno oslobođena ministarstva finansija i prosvjete, koja su samo u jednom mjesecu izborne kampanje potrošila 19 miliona eura više od zakonskog ograničenja.
Član 38 tog Zakona propisuje da je budžetskim potrošačkim jedinicama zabranjena mjesečna potrošnja veća od prosječne mjesečne potrošnje u prethodnih šest mjeseci od dana raspisivanja do dana održavanja izbora.
Nasuprot tome, ASK je tumačila da ograničenje ne stupa na snagu od dana raspisivanja izbora, nego od prvog narednog kalendarskog mjeseca. Kako su izbori raspisani 2. avgusta, mišljenje ASK-a je bilo da zabrana odnosi tek na potrošnju budžeta u septembru.
Ovakvim tumačenjem ASK je omogućila državnim institucijama da tokom avgusta, u prvom mjesecu predizborne kampanje, nesmetano troše svoje budžete, stvarajući prostor za zloupotrebu tih sredstava u političke svrhe.
Inicijative MANS-a koje je ASK odbacio odnosile su se na prekomjernu potrošnju tokom avgusta kod Zavoda za zapošljavanje, Ministarstva rada i socijalnog staranja, Fonda PIO, MUP-a, Agencije za zaštitu životne sredine, Uprave za izvršenje krivičnih sankcija, Ministarstva kulture i medija, Uprave za željznice, Ministarstva odbrane, Uprave za bezbjednost hrane, veterinu i fitosanitarne poslove, Skupštine Crne Gore, Zavoda za školstvo, Državnog arhiva, Tužilačkog savjeta, Uprave za saradnju sa dijasporom-iseljenicima, Agencije za nacionalnu bezbjednost, Centar za alternativno rješavanje sporova, Uprave za vodu, Uprave za inspekcijske poslove, te više organa Glavnog grada Podgorice.
Ova vrsta ograničenja je uvedena u Zakon o finansiranju političkih subjekata i izbornih kampanja, zbog raširene prakse da u upravo tokom predizborne kampanje postoje očigledne zloupotrebe budžetskih sredstava, te da partije čiji kadrovi upravljaju institucijama i javnim ustanovama na državnom i lokalnom nivou, nerijetko koriste državni budžet za uticaj na birače i političku promociju.
Zbog toga je potpuno besmisleno i pogrešno tumačenje Zakona od strane ASKa koje dozvoljava državnim organima da u jeku izborne kampanje, bez ikakvog ograničenja troše budžetska sredstva.
Osim odbijanja da postupa u slučajevima prekoračenja potrošnje u avgustu, Agencija je svojim odlukama potpuno oslobodila primjene zakona Ministarstvo finansija i Ministarstvo prosvjete za koja su utvrđena prekoračenja u mjesecu septembru.
Naime, ASK je inicijatve za ove dvije državne institucije odbila uz obrazloženje da su formirane tek 28. aprila ove godine (izborom 43. Vlade Crne Gore), pa se ne može utvrditi prosječna šestomjesečna potrošnja. Ovim je ASK iz primjene Zakona izuzela dvije insitucije čija su sredstva u prethodnom periodu u značajnoj mjeri zloupotrebljavana u predizbornom periodu.
Izvod iz odluke ASK-a za Ministarstvo finansija
Analiza budžeta koju je ASK vrlo jednostavno mogao da sprovede u dijelu koji se odnosi na potrošnju ova dva ministarstva, pokazala je da tokom septembra Ministarstvo finansija potrošilo 6,1 milion više od zakonom propisanog ograničenja, dok je Ministarstvo prosvjete zakonski limit probilo za čak 12,9 miliona eura.
Pogrešnim tumačenjem zakona i propisa kojima se reguliše finansiranje političkih partija i izbornih kampanja, Agencija za sprječavanje korupcije je nastavila da kreira štetne presedane koji će i u narednom periodu predstavljati podstrek za izborne zloupotrebe i političku korupciju.
Time se u potpunosti derogira konntrolna funkcija ove institucije i zapravo pruža zaštita onima koji pronalaze interes da, u ovom slučaju, zloupotrebom državnih resursa ostvaruju političku prednost za svoju partiju.
MANS će svakako pred nadležnim organima zatražiti revidiranje odluka ASK-a, a još jednom apelujemo na tu instituciju da napusti praksu proizvoljnog tumačenja propisa kako bi odluke koje donosi bile u potpunosti u skladu sa javnim interesom.
MANS
