Eni Montenegro i Novatek Montenegro, holandske firme osnovane samo zbog istraživanja nafte i gasa u Crnoj Gori, uzele su kredite od povezanih kompanija vrijedne 70 miliona eura, pokazuje novo istraživanje MANS-a.
Dok ti krediti sa pripadajućim kamatama ne budu isplaćeni država neće imati nikakvih prihoda po osnovu poreza na dobit naftnih kompanija, proizilazi iz Zakona o ugljovodonicima koji je usvojila prethodna vlast.
Prema podacima iz finansijskog izvještaja Eni Montenegro, koja je registrovana u Crnoj Gori kao dio stranog društva, ta firma je na kraju 2020. godine dugovala 21,8 miliona eura majci kompaniji i povezanim firmama.
Bilans stanja pokazuje da su dugovanja prema matičnom i zavisnim pravnim licima bila oko 19,7 miliona, a prema ostalim povezanim pravnim licima dodatnih 2,1 milion eura.
Strana 5 Bilansa stanja Eni Montenegro za 2020. godinu
Strana 5 Bilansa stanja Eni Montenegro za 2020. Godinu – izvod sa sajta Poreske uprave
Izvod iz finansijskog izvještaja Eni Montenegro, Holandija
Finansijski izvještaji koje je ta kompanija podnijela u Holandiji pokazuju da je Eni Montenegro za posao u Crnoj Gori pozajmila 20 miliona eura od povezane firme Eni Finance International.
Značajan dio kredita Eni Montenegro je potrošila na poslovanje sa pet povezanih kompanija: Eni SpA, Eni UK, Serfactoring SpA, Eni Servizi SpA i Banque Eni SA. Najveći iznos je fakturisala Eni SpA, preko 10 miliona eura za operativne troškove i druge obaveze u toku 2019. i 2020. godine.
Izvod iz napomena uz finansijske iskaze Eni Montenegro za 2020. godinu
I Novatek Montenegro je uzeo kredit od 50 miliona eura od povezane kompanije PAO Novatek.
Do kraja prošle godine povučeno je oko 22,3 miliona eura tog kredita. Glavnica i kamata za kredit se moraju otplatiti najkasnije do 21. decembra 2022. godine, navodi se u napomenama uz finansijske izvještaje Novatek Montenegro za prošlu godinu.
U tim dokumentima se navodi da je na kraju prošle godine obračunata kamata na zajam od povezane kompanije bila 1,3 miliona eura.
Izvod iz napomena uz finansijske izvještaje Novatek Montenegro za 2020. godinu
Iz vrlo šturih podataka o finansijama Novatek Montenegro ne može se jasno zaključiti da li je I ta firma poslovala sa povezanim kompanijama. Revizorski izvještaji ovih kompanija nisu dostupni javnosti, iako je Zakonom o porezu na ugljovodonike propisano da ove kompanije imaju status velikog poreskog obveznika, pa su samim tim dužne da izrađuju revizorske izvještaje.
U obrazloženju koje je bivša Vlada uputila Skupštini kada je odlučivala o Ugovoru o koncesiji, se navodi da se tim dokumentom ne definišu finansijski uslovi jer su oni propisani Zakonom o porezu na ugljovodonike i Uredbom Vlade.
Izvod iz obrazloženja koje je Vlada dostavila Skupštini CG prilikom usvajanja Ugovora o koncesijama, strana 6
Međutim, prema tom Zakonu porez se plaća na dobit, pa po tom osnovu neće biti koristi za državu sve dok povezane kompanije ne izvuku sav novac koji su uložile i to sa kamatom.
Prema članu 7 Zakona o porezu na ugljovodonike, osnovicu poreza predstavlja razlika između prihoda i rashoda koji je priznaju u skladu sa tim zakonom.
Članom 10 stav 4 tog Zakona je propisano da se kamate i pripadajući troškovi prema povjeriocu sa statusom povezanog lica priznaju na teret rashoda u visini koja ne prelazi troškove kamata na slobodnom tržištu.
Istim zakonom je propisano da se kao rashodi priznaju kapitalni troškovi, odnosno kupovina i instalacija platformi, instalacija, terminal, postrojenja, podvodnih kablova… Dodatno se pod rashodima podrazumijevaju i operativni troškovi, uključujući zarade zaposlenih, troškove potrošnog materijala, usluga… (član 9 Zakona o porezu na ugljovodonike)
Ovakva praksa neodoljivo podsjeća na izvlačenje novca iz Kombinata aluminijuma Podgorica preko povezanih firmi i kredita povezanih kompanija.
Oni pozivaju Ministarstvo kapitalnih investicija da iskoristi mehanizme predviđene ugovorom o koncesijama, i angažuje međunarodne eksperte za hitnu reviziju prijavljenih troškova istraživanja nafte i gasa i poštovanja ugovorenih obaveza.
Ugovor o istraživanju nafte i gasa je potpisala bivša Vlada, a poslanici tadašnje opozicije su tvrdili da je u pitanju koruptivni ugovor koji će raskinuti kada osvoje vlast.
MANS je ranije objelodanio da su ugovor Ugovor o koncesijama potpisale kompanije Eni Montenegro i Novatek Montenegro iz Holandije, iako su se na tender javile njihove majke, Eni International iz Holandije i Novatek G&P iz Švajcarske.
Tom konzorcijumu je, prethodna Vlada, suprotno zakonu, odobrila produženje roka za završetak istraživanja, iako je imala sve uslove da po tom osnovu naplati garanciju do iznosa od 85 miliona eura.
