MANS je analizom dostupnih podataka uspio da napravi mapu uticaja aktuelnog Predsjednika Opštine Bar, Žarka Pavićevića i njegove građevinske kompanije na prostorno planiranje i izgradnju grada Bara.
Zavod za izgradnju Bara – ZIB je privatizovan sredinom 1998. godine kada je Žarko Pavićević zajedno sa rukovodstvom do tada državne kompanije, otkupio akcije od Fonda za razvoj RCG, Fonda PIO i Zavoda za zapošljavanje za iznos od blizu osam miliona tadašnjih dinara. Na mapi su žutom bojom prikazani objekti koje je ZIB sagradio do momenta privatizacije i svjedoče o apsolutno dominantnom položaju ove kompanije u odnosu na druge građevinare u Baru.
Nakon privatizacije, ZIB nastavlja da gradi u barskoj opštini, a jedan od prvih poslova nakon privatizacije je bio ugovor o građenju sportske dvorane koji je potpisan sa Opštinom Bar dok je na njenom čelu bio Borislav Lalević. Pavićevićeva kompanija nikada nije završila radove na sportskoj dvorani, već je za to angažovana druga firma, nakon što je Pavićević došao na čelo Opštine krajem septembra 2006. godine. Naravno, činjenica da objekat nije bio završen nije spriječila Pavićevića da naplati ugovor i tada je suprotno zakonu, ZIB došao u posjed dvije parcele u samom centru Bara na kojima je, nakon što je postao Predsjednik Opštine Bar, sagradio tri objekta, ukupne investicione vrijednosti od oko 26,8 miliona Eura.
Zanimljivo je da je Pavićević kada je postao predsjednik opštine, kako bi povećao spratnost za te objekte, angažovao upravo svoju kompaniju ZIB koja je „pobijedila“ na tenderu za izmjenu planskog dokumenta u okviru kojeg se nalaze njegove parcele. Time je sebe pozicionirao u središte ogromnog konflikta interesa jer je istovremeno bio i predsjednik opštine koji donosi odluku o izmjeni plana, i vlasnik firme koja će da radi plan, ali koja će imati i direktnu i nespornu profitnu korist od povećanja gabarita zgrada. Pavićević – predsjednik Opštine, Pavićević – planer i Pavićević – graditelj je trougao koji tokom protekle decenije umnogome definisao ne samo kako će se Bar graditi, već i po kojoj cijeni.
Objekti na mapi označeni crvenom bojom predstavljaju stambeno-poslovne objekte koji su sagrađeni nakon privatizacije ZIB-a do danas, a njihova ukupna investiciona vrijednost iznosi oko 95,4 miliona Eura, što dovoljno govori o nivou uticaja koji je ZIB imao na prostor barske Opštine.
Od te cifre, preko 40 miliona Eura otpada na objekte koje je ZIB gradio nakon što je Pavićević 2006. godine došao na čelo Opštine Bar, kada je i stekao mogućnost da utiče na plansku dokumentaciju. Što se tiče planske dokumentacije, u toku dosadašnjeg mandata, Pavićević je inicirao izmjene ključnih planova koji pokrivaju sami centar Bara, uključujući planove „Topolica 1“, „Topolica 3“, „Topolica-Bjeliši“ i „Fleksibilna Zona II“.
Na taj način su povećani gabariti na nekoliko zgrada ZIB-a u okviru „Fleksibilne Zone II“, dodati spratovi na zgradi koju ZIB gradi po ugovoru sa Fondom za zdravstveno osiguranje i Ministarstvom zdravlja, te zgradi koju je Pavićević gradio sa Miodragom Đurovićem, bratom Slobodana Đurovića – Kardinala
U okviru tih planova, nije samo ZIB imao koristi od prakse Pavićevića da kroz izmjene i dopune legalizuje nelegalnu gradnju, mijenja namjenu objekta ili povećava gabarite i spratnost objekata. Objekti na mapi označeni plavom bojom su oni čiji vlasnici su imali koristi od izmjena planske dokumentacije, a uključuju slučajeve koje je MANS do sada obrađivao, kao što su objekti kompanija Fadis, Longrun, Pošte Crne Gore i Keka Komerc-a.
Ipak, najdrastični primjer „izlaženja u susret“ željama investitora predstavlja ogromno povećanje mogućnosti za gradnju na parcelama u vlasništvu kompanije brata bivšeg Premijera, Aca Đukanovića. Kao što je MANS ranije otkrio Đukanoviću je vrijednost parcele koju je prethodno kupio od Opštine Bar, višestruko povećana izmjenama plana koje sada omoogućavaju izgradnju čak 66.000 m2 stambeno poslovnog prostora, odnosno 200-250 stanova i 80-120 poslovnih prostora, za razliku od 22.100m2 koliko je bilo planirano kada je Đukanović kupio parcele.
Zahvaljujući Pavićeviću, Đukanović je sada u prilici da zaradi i od same prodaje zemljišta, čak i ako ništa ne sagradi na parcelama. Ako odluči i da gradi, Đukanović može, prema grubim procjenama prihodovati oko 100 miliona eura od prodaje stanova i poslovnih prostora, što je gotovo tri puta više u odnosu na period prije intervencije Žarka Pavićevića na izmjeni plana.
Mapa koju je MANS izradio se bazira samo na onim podacima koje smo uspjeli da provjerimo do sada. Ipak, smatramo da ona može biti solidan vodič tužilaštvu prilikom finansijske istrage u slučaju Žarka Pavićevića i koja može biti kvalitetno nadograđena podacima kojima lakši pristup imaju policija i tužilaštvo.
Mapa takođe detaljno prikazuje količinu uticaja jedne građevinske kompanija koja ima sreću da se na njenom čelu nalazi Predsednik Opštine, ali nažalost i na koji način se ta privilegija može zloupotrijebiti radi ostvarivanja profitnih interesa. Istovremeno, mapa daje veoma precizan prikaz dosadašnjeg uticaja Žarka Pavićevića na proces planiranja prostora u Opštini Bar, ne samo na primjeru ličnog, profitnog interesa, već i na primjerima koji ukazuju na sumnju da je tokom vremena Pavićević sebe pozicionirao kao efikasan servis za legalizaciju nelegalne gradnje i nezakonitog bogaćenja na račun opštinskog budžeta.
Dejan Milovac
Direktor programa za urbanizam
