Poštovani predsjedniče, sekretaru i članovi Državne izborne komisije,
Centar za građansko obrazovanje (CGO), Udruženje mladih sa hendikepom Crne Gore (UMHCG) i Mreža za afirmaciju nevladinog sektora (MANS) formirali su Radnu grupu za analizu podzakonskih akata Džavne izborne komisije i definisanje predloga za unapređenje, u susret predstojećim parlamentarnim izborima koji su planirani za oktobar 2016. godine.
Pored organizatora, u Radnoj grupi učestvuju predstavnici sledećih političkih subjekata i nevladinih organizacija: Demokratska partija socijalista (DPS), Socijalistička narodna partija (SNP), Socijaldemokratska partija (SDP), DEMOS, Socijaldemokrate Crne Gore (SDCG), Pozitivna Crna Gora (PCG), Bosnjačka stranka (BS), Demokratska Crna Gora (Demokrate), Građanski pokret ujedinjena reformska akcija (GP URA), Liberalna partija (LP), FORCA, Albanska alternativa (AA), Centar za demokratsku tranziciju (CDT) i Centar za monitoring i istraživanje (CeMI).
Tokom rada članova Radne grupe utvđeno je da postoji nedostatak zvanicnih informacija o tome kakva je prilagođenost biračkih mjesta u Crnoj Gori osobama sa invaliditetom, zbog čega su svi članovi Radne grupe postigli dogovor da se DIK-u uputi inicijativa i da se zatraži prikupljanje podataka, kao i definisanje mjera za unapređenje pristupačnosti za ona biračka mjesta koja se ocijene kao nepristupačna.
U skladu sa dogovorom članova Radne grupe sa sjednice održane u utorak, 14. juna upućujemo Vam zajedničku inicijativu kako bi Državna izborna komisija, preko opštinskih izbornih komisija, a prije parlamentarnih izbora, utvrdila koliko biračkih mjesta na teritoriji Crne Gore nije a koliko jeste pristupačno za osobe sa invaliditetom u skladu sa važećim propisima, a uzimajući u obzir sve neophodne elemente pristupačnosti koji se odnose na ostvarivanje biračkog prava, te da definišete mjere i radnje koje treba da preduzmu opštinske izborne komisije kako bi se pristupačnost unaprijedila već u susret narednim izborima.
Napominjemo da Pravilnik o blizim uslovima i načinu prilagođavanja objekata za pristup i kretanje lica smanjene pokretljivosti i lica s invaliditetom (članovi 17, 18, 27. i 40.) propisuje obavezne elemente pristupačnosti prilikom ostvarivanja biračkog prava, a oni se odnose na ulaz u biračko mjesto, hodnik, glasačku kabinu i obilježeno parking mjesto.
Podsjećamo, takođe, da Zakon o zabrani diskriminacije lica sa invaliditetom u članu 25 propisuje zabranu diskriminacije u oblasti javnog i političkog zivota, a u tačkama 1. i 2. definiše oblike diskriminacije kao sto su:
1) uskraćivanje, ograničavanje iIi otežavanje ostvarivanja prava na biračko pravo licu i grupi lica sa invaliditetom u smislu propisa kojima se uređuje izbor odbornika i poslanika;
2) uskraćivanje prava na samostalno glasanje ili glasanje uz pomoć asistenta licu iIi grupi lica sa invaliditetom, na zahtjev i po izboru lica iIi grupe lica sa invaliditetom;
Na kraju, Zakon o izboru odbornika i poslanika u članu 65 stav 5 propisuje da “PriIikom određivanja biračkih mjesta, opštinska izborna kormisija je dužna da vodi računa da olakša pristup biračkom mjestu licima sa invaliditetom.
Navedena inicijativa nije propisivanje bilo kakve dodatne obaveze nadležnim institucijama odgovornim za uređivanje ostvarivanja biračkog prava, već isključivo potreba da se sagleda postojeće stanje u praksi i izvrši precizna analiza kako bi se mogle planirati i preduzeti konkretne i adekvatne radnje u narednom periodu.
Naglašavamo da se većina izbornih mjesta nalazi u javnim objektirna za koje je jos od 2008. godine propisana obaveza za prilagođavanjem, odnosno rekonstrukcijom onih koji su sagrađeni prije usvajanja Zakona o uredenju prostora i izgradnji objekata, te da je taj rok istekao još u avgustu 2013. godine.
Vjerujemo, na kraju, da ćete se sloziti da je nedopustivo da lica s invaliditetom glasaju putem pisma samo zbog nepristupačnosti biračkog mjesta iIi da ih neko fizički unosi, jer je čin biranja narodnih predstavnika u svakom demokratskom društvu jako važan, pa i predstavnici osoba s invaliditetom u institucijama moraju preduzeti odgovornost i obavezu da stvore neophodne uslove za njihovo učešće u javnom i političkom životu.
S poštovanjem,
Kompletnu inicijativu možete preuzeti OVDJE (PDF)
