Iako se MIDAS program završava u junu ove godine, Vlada Crne Gore planirala je da, u godini u kojoj se održavaju lokalni izbori u većini opština, posredstvom Investiciono razvojnog fonda (IRF) nastavi da odobrava kredite poljoprivrednim proizvođačima, pokazuju podaci Istraživačkog centra MANS-a.
MIDAS program sprovodi se od 2009. godine od strane Svjetske banke i Ministarstva poljoprivrede i ruralnog razvoja. Program je namijenjen poljoprivrednicima, koji dobijaju bespovratna sredstva u iznosu 50, odnosno 60 odsto planirane investicije, a nakon četiri objavljena poziva, MIDAS treba da bude okončan u junu ove godine.
Uprkos tome, IRF nastavlja sa podrškom iz MIDAS programa, pa će tako ovaj Fond za poljoprivredna preduzeća tokom ove godine obezbijeđivati kredite do maksimalnog iznosa od 70 hiljada eura, a za individualne proizvođače do 60 hiljada eura.
Realizacija MIDAS-a od 2009. do sredine 2014. godine obuhvatila je objavu četiri javna poziva – prvi sredinom 2011. godine, drugi sredinom 2012, dok je treći objavljen odmah po zatvaranju drugog poziva, a uoči vanrednih parlamentarnih izbora te godine. Konačno, četvrti poziv, koji je trebalo da bude poslednji, objavljen je u januaru 2013. godine.
Očigledno je da će, uoči lokalnih izbora u većini crnogorskih opština, poljoprivrednici imati dodatnu kreditnu podršku od strane IRF-a. Dokumentacija dostupna MANS-u, koja je do sada objavljena, nedvosmisleno je pokazala da vladajuća Demokratska partija socijalista poljoprivredne kredite intenzivno koristi zarad ostvarivanja političkog uticaja na terenu u korist te partije.
MIDAS program je pokrenut kako bi se crnogorska poljoprivreda i njene institucije što bolje pripremile za buduće članstvo u Evropskoj uniji. Tokom njegovog petogodišnjeg sprovođenja farmerima je bespovratno isplaćeno oko tri miliona eura, ne računajući poslednji, četvrti poziv za koji podaci još nijesu javno dostupni.
Posmatrano u brojkama, tokom četiri javna poziva ukupno je potpisano 667 ugovora o grantu, ali veći dio korisnika još čeka isplate bespovratnih kredita, koje će dobiti kada u potpunosti realizuju predložene investicije. Pored toga, dio sredstava iz MIDAS-a odnosio se na jačanje administrativnih i upravljačkih kapaciteta Ministarstva poljoprivrede i ruralnog razvoja.
Istraživački centar MANS-a prethodno je objavio da je Ministarstvo ove godine prvi put osmislilo posebne linije podrške za poljoprivrednike koji se bave povrtlarstvom i maslinarstvom u iznosu od 300 hiljada eura, i pored toga što slični programi pomoći već postoje u Agrobudžetu, a što se može dovesti u vezi sa lokalnim izborima u većini crnogorskih gradova.
Sve prethodno navedeno, kao i ranije objavljene informacije o razmjerama zloupotrebe državnog novca u izborne svrhe od strane Ministarstva poljoprivrede, u svakom uređenom društvu bio bi dovoljan razlog da državni organi, prije svega tužilaštvo, sprovedu istragu i uključe se u utvrđivanje odgovornosti nadležnih zbog sumnji u izbornu korupciju.
Ovo istraživanje je urađeno uz podršku Evropske Unije i Ministarstva inostranih poslova Švajcarske. Sadržaj istraživanja predstavlja mišljenje MANS-a i ne odražava stavove donatora.
Treći poziv za potrebe vanrednih izbora
Interesantno je da je treći poziv za MIDAS program raspisan samo 15 dana nakon zatvaranja prethodnog poziva, što se neposredno poklopilo sa periodom održavanja vanrednih parlamentarnih izbora u oktobru 2012. godine.
Naime, treći javni poziv je objavljen 4. oktobra, a izbori su održani svega deset dana kasnije. Opredijeljena suma za ovaj poziv bila je nepunih 400 hiljada eura i on je nesporno mogao poslužiti za predizborna obećanja i sticanje političke prednosti na terenu u korist Demokratske partije socijalista.
S obzirom na činjenicu da je drugi poziv bio otvoren od kraja juna do sredine septembra 2012. godine, sa izdvojenim sredstvima od 1,2 miliona eura, više je nego očigledno da nije bilo urgentne potrebe za raspisivanjem trećeg poziva u roku od samo 15 dana.
Prema važećim pravilima MIDAS programa, koja su usaglašena sa Svjetskom bankom, korisniku kredita se može isplatiti maksimalno polovina ili 60 odsto od ukupne sume koja je planirana za investiciju, dok preostali dio sredstava mora sam da obezbijedi. Novac se korisniku isplaćuje nakon uspješno okončane investicije.
10 miliona sačuvano
Uprkos precizno definisanim pravilima usaglašenim između Svjetske banke i Ministarstva poljoprivrede i ruralnog razvoja za sprovođenje MIDAS programa, čije implementiranje je trebalo da se završi u junu tekuće godine, resorni ministar Ivanović, već krajem aprila objašnjava da je pomenuti program završen i da se sada sprovodi program IPARD like.
Kako navodi ministar sačuvano je deset miliona eura iz MIDAS-a koji će biti osnova za sprovođenje novog programa, u cilju pripreme proizvođača za korišćenje istog, koji je namijenjen preradi. Inače, predmetni poziv je vrijednosti četiri milion eura.
